یادگیری الگوی پیشگامی و سازگار پذیری تاب‏ آوری شناختی مبتنی‏ بر دانش بومی کارآفرینان ایرانی

تاب‏ آوری سازمان به‏ عنوان ظرفیت تغییرپذیری و سازگارپذیری در مقابل چالش‏های محیطی، مفهومی است که دو دهه اخیر موردتوجه اندیشمندان قرارگرفته است. تاب‏ آوری شناختی پیش‏ نیاز تاب‏ آوری سازمانی است که فرآیندی ذهنی برای یادآوری، فهم، تحلیل پدیده، به کارگیری آن در تصمیم‏ گیری، حل مسئله و پاسخ به تغییرات محیطی است و از اهمیت زیادی برخوردار است. ازآنجاکه پژوهش‏های پیشین بیشتر متمرکز بر چیستی و چرائی حوزه‏ های مختلف تاب‏ آوری شناختی، عاطفی-احساسی و رفتاری بوده‏ اند، هدف این پژوهش ارائه الگوی کاربردی، برای پاسخ به این سوال است که: چگونه می‏توان سطح کلی تاب‏ آوری شناختی سازمان را مبتنی‏ بر ابعاد، مولفه ها و شاخص‏های مهم آن و با تکیه‏ بر دانش بومی کارآفرینان ایرانی تغییر داد. این پژوهش کیفی، تحقیقی روایتی و روش اجرای آن تحلیل گفتمان است که با تکنیک مصاحبه‏ های عمیق و هدفمند انجام شده است. یافته‏ های حاصل از تحلیل تجربه زیسته 10 کارآفرین تثبیت‏ شده با تجربه‏ ی تاب‏ آوری در کار خویش و 2 پژوهشگر کارآفرینی با تجربه‏ ی مرشدی کسب‏ و‏کار، نشان می‏دهد چگونه دانش بومی و مفهومی کارآفرینان طی سه فرآیند: 1. تاب‏ آوری شناختی سخت با زیرفرآیندهای یادآوری و فهم؛ 2. تاب‏ آوری شناختی نرم با زیرفرآیندهای کاربرد، تحلیل، ارزشیابی و نقد؛ 3. تاب‏ آوری شناختی اقناعی با زیرفرآیند نوآوری مبتنی‏ بر ویژگی سلسله مراتبی نظریه عمومی سیستم‏ها منجر به نوآوری شناختی می‏گردد. مبتنی‏ بر یافته‏ های پژوهش ازآنجاکه نتیجه تاب‏آوری شناختی به‏ مثابه رفتار سازمانی، نوعی یادگیری مشترک جمعی (همچون سبک‏های سازگارپذیری و پیشگامی) است، پیشنهاد می‏شود کارآفرینان این سازه مهم را به عنوان یک مفروض زیربنایی فرهنگ سازمانی در حین بازآفرینی مدل‏های کسب‏ و‏کار تحلیل نمایند تا زمینه تحقق تاب‏ آوری سازمانی فراهم شود.