تحلیل انتقادی استعاره عشق در ترانه های فارسی: رهیافتی پیکره ای

پژوهش حاضر به تحلیل گفتمان استعاره مفهومی عشق با استفاده از رویکرد پیکره ای به تحلیل انتقادی استعاره (چارتریس-بلک، 2004) در ترانه های فارسی با مضامین عاشقانه و اجتماعی می پردازد تا دریابد که استعاره های مفهومی عشق در گفتمان ترانه های عاشقانه و اجتماعی چگونه طبقه بندی می شوند و مفهوم سازی استعاری عشق در گفتمان های عاشقانه و اجتماعی چه تفاوت هایی را نشان می دهند. حجم نمونه شامل 150 ترانه است (75 ترانه در هر ژانر) که با استفاده از روش های پیکره ای و رایانه ای از پیکره ترانه های فارسی معاصر که شامل 1000 ترانه (177377 واژه) است (امیری، 1395) انتخاب شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در 219 مورد کاربرد استعاری عشق، استعاره های هستی شناختی(119 مورد)، ساختاری (98 مورد) و جهتی (2 مورد) به ترتیب بیشترین تا کمترین رخداد را داشته اند. همچنین دو کلید مفهومی عشق وحدت است و عشق نیرو است شناسایی گردید. میزان رخداد انواع استعاره های مفهومی عشق در ترانه های عاشقانه در کلید استعاری عشق وحدت است در تمامی موارد بیشتر از ترانه های اجتماعی است. در کلید مفهومی عشق نیرو است، رخداد استعاره های مفهومی [عشق انگیزه / عذاب / درمانگر است] در ترانه های اجتماعی بیشتر از ترانه های عاشقانته است. نتایج آزمون آماری یومان ویتنی نشان داد که تفاوت رخداد استعاره های عشق سوزاننده، انگیزه، سفر و گیاه است و نیز کلید استعاری عشق وحدت است در دو گفتمان در سطح P