تاثیر الگوهای مختلف کشت مخلوط جو (Hordeum vulgare) و ماشک گل خوشه ای(Vicia villosa dasycarpa) و نوع کود فسفر بر شاخصLER ، تولید ماده خشک و کیفیت علوفه

کشت مخلوط عبارتست از کشت دو یا چند گیاه زراعی به طور همزمان و در یک قطعه زمین به نحوی که با یکدیگر برهم کنش داشته باشند. تنوع زیستی در بوم نظام های کشاورزی منجر به تنظیم جمعیت آفت و بیماری ها می شود و همچنین چرخه های عناصر غذایی و حفاظت خاک از طریق فعالیت ریز موجودات احیا می گردد که به نوبه خود سایر خدمات بوم نظام مانند پایداری خاک، کنترل فرسایش خاک و ترسیب کربن را افزایش می دهد. حضور گیاهان تثبیت کننده ی نیتروژن باعث کاهش رقابت برای نیتروژن در الگوی کشت مخلوط غیر بقولات شده و این امکان را فراهم می کند که گیاهان غیر بقولات دسترسی بیش تری به نیتروژن خاک داشته باشند. هدف از اجرای این آزمایش بررسی اثر الگوهای مختلف کشت مخلوط جو و ماشک گل خوشه ایو نوع کود فسفر بر عملکرد و برخی اجزای عملکرد جو و ماشک گل خوشه ایبود. این آزمایش در سال زراعی 1395-1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و با 3 تکرار اجرا شد. فاکتور اول الگوهای مختلف کشت در 8 سطح شامل ( کشت خالص جو و کشت خالص ماشک گل خوشه ای، نسبت های جایگزینی 75% جو : 25% ماشک گل خوشه ای، 50% جو : 50% ماشک گل خوشه ای، 25% جو : 75% ماشک گل خوشه ایو نسبت های افزایشی 100% جو : 10% ماشک گل خوشه ای، 100% جو : 20% ماشک گل خوشه ایو 100% جو : 30% ماشک گل خوشه ای، و فاکتور دوم نوع کود فسفر در دو سطح، منبع فسفر شیمیایی و تلفیق فسفر شیمیایی + کود بیولوژیک فسفاته بارور2) بود. صفات مورد مطالعه در این آزمایش شامل درصد پروتئین، فیبر، کربوهیدرات محلول در آب (WSC)، درصد خاکستر (ASH)، قابلیت هضم ماده خشک (DMD)، الیاف نامحلول در شوینده خنثی (NDF)، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (ADF)، عملکرد وزن خشک مخلوط، عملکرد نسبی جو، عملکرد نسبی ماشک گل خوشه ایو نسبت برابر زمین وزن خشک گیاه جو و ماشک گل خوشه ایبود. نتایج نشان داد بیش ترین وزن خشک مخلوط (1074 گرم در متر مربع) و نسبت برابری زمین (2/1=LER) از تیمار کشت مخلوط افزایشی 100% جو : 30% ماشک گل خوشه ایبه دست آمد. بالاترین درصد پروتئین خام، قابلیت هضم ماده خشک و خاکستر علوفه از تیمار کشت خالص ماشک گل خوشه ای، بالاترین میزان کربوهیدرات های محلول و فیبرخام از کشت خالص جو و همچنین بالاترین میزان الیاف نامحلول در شوینده خنثی و الیاف نا محلول در شوینده اسیدی از تیمار کشت افزایشی 100% جو : 10% ماشک گل خوشه ایبه دست آمد. همچنین تیمار کود تلفیقی نسبت به تیمار کود شیمیایی باعث افزایش درصد پروتئین خام، قابلیت هضم ماده خشک، خاکستر علوفه و الیاف نامحلول در شوینده خنثی شد ولی در صفات کربوهیدارت های محلول، فیبرخام و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی تیمار کود شیمیایی نسبت به تیمار کود تلفیقی باعث افزایش این صفات گردید. نتیجه گیری کلی: نتایج این آزمایش نشان داد که هر چه میزان ماشک گل خوشه ایدر الگوهای کشت بیش تر بود میزان پروتئن آن الگو نیز افزایش پیدا کرد و در کشت خالص جو، کم ترین میزان پروتئین را داشت. مقایسه الگوهای مختلف کشت نشان داد که هر چه میزان جو در الگوهای کشت بیشتر و میزان ماشک گل خوشه ایکمتر بود، WSC، NDF، ADF و فیبر آن الگوی کشت نیز بیشتر بود. همچنین هر چه میزان ماشک گل خوشه ایدر الگوهای کشت بیشتر بود، DMD، ASH و پروتئین آن الگوی کشت بیشتر بود. با توجه به نتایج گفته شده به نظر می رسد که وجود ماشک گل خوشه ایدر کشت مخلوط باعث افزایش کیفیت مخلوط می شود و همچنین خوش خوراکی علوفه آن افزایش می یابد و باعث افزایش تنوع و پایداری در سیستم کشت مخلوط نیز می شود.