آنالیز مقایسه ای ترکیبات شیمیایی اسانس جمعیت های مختلف گل محمدی در ایران

گل محمدی (Rosa damascena Mill.) یک گونه منحصر به فرد از خانواده رزاسه است. یکی از عمده ترین و محبوب ترین مناطق کشت گل محمدی کاشان است و اسانس گل های آن دارای عطر و بوی منحصر به فرد و شهرت جهانی است. هدف از این مطالعه مقایسه تنوعی که به طور طبیعی در میزان و کیفیت اسانس جمعیت های مختلف وجود دارد و انتخاب بهترین جمعیت ها است زیرا اطلاعات جامع و کامل در مورد جمعیت های مختلف گل محمدی موجود در شهرستان کاشان وجود ندارد. 15 جمعیت گل محمدی از مناطق اصلی و مهم تولید اسانس کاشان جمع آوری شد. ترکیبات شیمیایی اسانس با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی آنالیز و شناسایی شد. بر اساس دندروگرام حاصل از آنالیز خوشه ایترکیب شیمیایی اسانس، 15 جمعیت گل محمدی به 3 گروه تقسیم بندی شدند. در کل بیش از 55 ترکیب شیمیایی توسط دستگاه GC-MS شناخته شد. بازده اسانس گل ها پس از استخراج توسط دستگاه کلونجر002/0 - 019/0% (جرمی/جرمی) بود. عمده ترین ترکیبات اسانس شامل لیمونن (4/0-8/12%)، 2-فنیل اتیل الکل (1-3/1%)، سیترونلول (2/16-8/57%)، ژرانیول (9/0-1/14%)، متیل اوژنول (5/0-5/2%)، هپتادکان (8/0-3%)، 1- نونادکان (1/2-5/7%)، 9-نونادکان (9/14-2/30%)، آیکوزان (1-3/3%)، هنیکوزان (8/5-6/18%)، تریکوزان (9/0-2/5%) و پنتاکوزان (3/0-1/2%) هستند.اسانس جمعیت جوشقان با میزان بالای سیترونلول، ژرانیول و فنیل اتیل الکل که دارای پتانسیل بالقوه ضداکسیدانی و رایحه قوی در صنایع آرایشی و دارویی است به عنوان بهترین اسانس از لحاظ کیفی شناسایی شد.