کنترل جنین زایی ثانویه در بلوط ایرانی (Quercus branti L.) تحت تاثیر ترکیبات هورمونی و محیط کشت

به منظور بررسی تاثیر محیط کشت و ترکیب هورمونی بر کنترل جنین زایی ثانویه در بلوط ایرانی (Quercus branti L.) از جنین های زیگوتی نابالغ استفاده شد. بدین منظور، جنین های نابالغ در 5 آزمایش جداگانه متوالی در معرض تیمارهای مختلف شامل دوره های مختلف سرمادهی (4 درجه سانتی گراد)، محیط های کشت SH، MS، غلظت های مختلف هورمون های 2,4-D، BAP، IBA و ویتامین گلوتامین قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش طول دوره سرمادهی به 8 هفته، القاء جنین زایی ثانویه کاهش یافت (75/68 درصد). در میان غلظت های مختلف MS یا MS حاوی تنظیم کننده رشد گیاهی، کمترین میزان جنین کروی (66 درصد) و القاء جنین زایی ثانویه (5/87 درصد) در تیمار MS+IBA+BA مشاهده شد. افزودن 75/0 میلی گرم در لیتر گلوتامین به محیط MS منجر به کاهش جنین زایی ثانویه شد (25/56 درصد). در میان محیط های کشت MS و SH، تیمار ½ SH به طور کامل (25/6 درصد) این پدیده را کنترل کرد. بیشترین میزان بلوغ جنین و کنترل جنین زایی ثانویه در تیمار +SHگلوتامین به دست آمد که بالاترین تبدیل گیاهچه (100 درصد) و شاخص بنیه گیاهچه (93/51) را در مقایسه با کاربرد SH به تنهایی داشت. نتایج کلی نشان دهنده این موضوع است که غلظت مواد غذایی و تنظم کننده رشد در بلوغ جنین و تبدیل گیاهچه دارای اهمیت زیادی هستند و جنین زایی ثانویه را از طریق کنترل چرخه جنین زایی کنترل می کنند.