بازشناسی مولفه های هویت منظر شهری در شهرهای ایرانی- اسلامی، نمونه موردی شهر تهران

یکی از مسایل مهم در شهرهای ایرانی، بحث هویت در این شهرها است. کم توجهی به ابعاد و عوامل هویت بخش در شهرهای ایرانی به خصوص تهران، موجب ایجاد محیط هایی بدون همبستگی و مشارکت اجتماعی شده است. در این مقاله سعی شد با تعریف و بررسی مولفه های هویت بخش منظر شهرهای ایرانی- اسلامی و با تکیه بر سه مفهوم کلی از هویت شهر، شهرسازی ایرانی - اسلامی و منظر شهری، جنبه های مختلف شهر ایرانی- اسلامی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. همچنین تعیین نقش، جایگاه (هویت)، معنا و شکل در شهر ایرانی- اسلامی، بازشناسی و رتبه بندی مولفه هایی که سبب ایجاد و تقویت هویت کالبدی منظر شهری در شهرهای ایرانی - اسلامی هستند، کمک گرفته شد. تحقیق حاضر پژوهشی بنیادی- کاربردی است. برای نیل به اهداف پژوهش در گام نخست مبانی نظری موضوع از طریق مراجعه به کتب و مقالات بررسی شد و در بخش بعدی بر مبنای چارچوب نظری پژوهش، ارکان هویت کالبدی شهر ایرانی مورد بررسی قرار گرفت. این معیارها توسط تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و با کمک نرم افزار Expert choice 11 توسط بیست نفر از متخصصان فعال در حرفه شهرسازی اولویت بندی و ارزیابی شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که مولفه هویت با 0/540 بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده و معیارهای حس مکان، احساس امنیت و اصول عناصر معماری شهر به ترتیب با 0/329، 0/239 و 0/283 بیشترین رتبه را به خود اختصاص دادند.