بررسی میزان تمایل جوامع محلی به تولید و پرورش گیاهان دارویی (مطالعه موردی: بخش کمالان، استان گلستان)

امروزه توسعه کمی و کیفی تولید و پرورش گیاهان دارویی که برداشت بی رویه از آنها به عرصه های جنگل و مرتع کشور آسیب می زند، به صورت جدی حمایت می شود. این تحقیق با هدف بررسی عوامل موثر بر میزان تمایل جوامع محلی به تولید و پرورش گیاهان دارویی جنگل ها و مراتع بخش کمالان استان گلستان انجام شد. در گام نخست اقدام به انتخاب جامعه نمونه ی آماری پاسخگو از بین جوامع محلی مبتنی بر رویکرد شهرت از طریق نمونه گیری هدفمند شد. جامعه پاسخگو مرکب از روستانشینان، بهره برداران مراتع و جنگل ها و زارعین است. جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه صورت گرفت و سنجش روایی پرسشنامه از گروه های پاسخگو خبره انجام شد. میزان اعتبار پرسشنامه ها نیز از طریق محاسبه ی ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و تعیین گردید. متغیر وابسته این تحقیق، تمایل جوامع محلی به تولید و پرورش گیاهان دارویی است. متغیرهای مستقل نیز شامل سن فرد، شغل اصلی، شغل فرعی، میزان تحصیلات، میزان زمین زراعی در تملیک، میزان مسئولیت پذیری در سطح جامعه و غیره است. برای بررسی ارتباط بین متغیرهای وابسته و مستقل از رگرسیون لجستیک در محیط نرم افزار SPSS23 استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان آگاهی از خواص گیاهان دارویی (12/12= بتا) بیشترین اثر مثبت و نوع مالکیت (27/11-= بتا) بیشترین اثر منفی را بر تمایل جوامع محلی به تولید و پرورش گیاهان دارویی در سطح معنی داری 05/0 دارد. دست اندرکاران بخش اجرایی کشور می توانند از این رابطه برای پایش تغییرات در طول زمان استفاده نموده و همچنین با تکیه بر رابطه ی فوق و تغییر هر یک از متغیرهای مستقل، متغیر وابسته را که تمایل جوامع محلی به تولید و پرورش گیاهان دارویی است را پیش بینی کنند. این نکته حائز اهمیت است که چندین متغیر مستقل در رابطه وجود دارد و می توان با تغییر مجموعه ای از متغیرها، نتایج را در متغیر وابسته مشاهده و برنامه ها و اقدامات لازم برای سال های آینده را از قبل طراحی نمود.