بررسی خصوصیات فیتوشیمیایی، فعالیت های مهارکنندگی آنزیم های آلفا آمیلازی و آلفا گلوکوزیدازی و اثرات آنتی اکسیدانتی جوشانده، دم کرده و عصاره هیدروالکلی گیاه دارویی پونه سای البرزی (Nepeta racemosa)

گیاه پونه البرزی (Nepeta racemosa)، یکی از مهم ترین گیاهان متعلق به جنس پونه سا است که در طب سنتی استفاده های فراوانی از آن گزارش شده است. در این مطالعه، محتوای فیتوشیمیایی و پتانسیل های آنتی اکسیدانتی و ضد دیابتی جوشانده، دم کرده و عصاره هیدروالکلی این گیاه مورد بررسی قرار گرفت. محتوای فنلی تام نمونه ها، از روش فولین- سیوکالتو، با اندکی تغییرات تعیین گردید. برای فعالیتهای آنتی اکسیدانی و محتوای ساپونینی عصاره ها، به ترتیب از روش های قدرت مهاری رادیکال های آزاد (DPPH) و وانیلین- سولفوریک اسید استفاده گردیدند. همچنین، میزان فعالیت مهارکنندگی آن ها بر روی دو آنزیم آلفا- آمیلاز و آلفا-گلوکوزیداز)، بر اساس روش استاندارد انجام گرفتند. بررسی محتواهای فنلی و فلاونوئیدی نمونه ها نشان داد که جوشانده آن، به ترتیب با دارا بودن 8/222 میلی گرم معادل گالیک اسید بر گرم خشک عصاره و 8/87 میلی گرم معادل کوئرستین بر گرم خشک عصاره می باشد. در مورد محتوای ساپونینی، عصاره هیدروالکلی با مقدار 9/41 میلی گرم معادل ساپونین کوئیلاجا بر گرم خشک عصاره، دارای بالاترین محتوا بود. بررسی خواص آنتی اکسیدانتی گیاه با روش های DPPH و FRAP، پتانسیل بالای جوشانده را در مقایسه با نمونه های دیگر نشان داد. بررسی اثرات مهاری آن ها بر فعالیت دو آنزیم آلفا- آمیلاز و آلفا- گلوکوزیداز، نشان دهنده قدرت بالاتر جوشانده گیاه و به ترتیب برابر 45/9 و 57/33 میکرومول معادل آکاربوز بر گرم خشک عصاره بود. با توجه به این نتایج مشخص گردید که گیاه پونه البرزی دارای قدرت آنتی اکسیدانتی و ضد دیابتی بالایی است و میزان این خواص نسبت مستقیمی با مقدار محتوای فنلی و فلاونوئیدی آن دارد.