مدل سازی مطلوبیت زیستگاه سنجاب ایرانی (Sciurus anomalus) به روش تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی در منطقه حفاظت شده دنا

تهدیدات و تعارض های انسانی موجود در منطقه حفاظت شده دنا، وجود روستاهای بسیار، تخریب جنگل های بلوط وگسترش زمین های کشاورزی زیستگاه گونه سنجاب ایرانی را در این منطقه محدود کرده است. مدل های ارزیابی زیستگاه، محدوده توزیع گونه ها و زیستگاه هایشان را پیش بینی می کنند، بنابراین می توانند به عنوان ابزار مناسبی برای اهداف حفاظتی و مدیریتی به کار روند. با هدف مدل سازی زیستگاه سنجاب ایرانی در دو فصل بهار و تابستان از روش تجزیه وتحلیل عاملی آشیان بوم شناختی (ENFA) در محیط نرم افزار Biomapper استفاده شده است. در این مطالعه از نقاط حضور گونه به عنوان متغیر وابسته و از 8 متغیر محیطی به عنوان متغیر مستقل استفاده شد. این لایه ها تهیه و وارد تجزیه و تحلیل شدند. نقشه مطلوبیت زیستگاه تهیه شده برای گونه سنجاب ایرانی، بیانگر این است که زیستگاه مطلوب در غرب و جنوب غرب کوه دنا و در مناطقی که دارای پوشش جنگلی بلوط با تراکم نسبت کم با شیب کم تر از 14% در فصل بهار و 11% در فصل تابستان است. براساس مقادیر تخصص گرایی، مهم ترین عامل موثر در آشیان بوم شناختی گونه مورد مطالعه در فصل بهار و تابستان به ترتیب پاسگاه محیط بانی، درصد شیب، شاخص پوشش گیاهی و فاصله از جاده است. بذر بلوط، نقش اساسی در وسعت گستره خانگی سنجاب  ایرانی دارد به طوری که در فصل بهار به دلیل کمبود مواد غذایی به خصوص بذر بلوط نسبت به فصل تابستان بیش تر است.