بررسی احجار کریمه در کتاب «عجایب المخلوقات و غرائب الموجودات» زکریای قزوینی

عجایب نامه ها، دانشنامه هایی عمومی هستند که در آنها از همه وجوه جهان هستی سخن گفته میشود؛ از اینرو آنها را بیشتر در ردیف آثار کی هان شناسی قرار میدهند. بدلیل اهمیت این گونه کتابها در شناخت سنن و فرهنگ مردمان مناطق، بررسی موضوعی آنها از اهمیت بسیاری برخوردار است. این مقاله با روشی تاریخی- توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه یی به باورها و افسانه های پیرامون احجار کریمه در کتاب «عجایب المخلوقات و غرائب المجودات» زکریای قزوینی پرداخته که ماحصل این بررسی، طبقه بندی این باورها در زیرمجموعه های خواص درمانی احجار، خواستگاه های آنها، باورهای شگرف، مقایسه تطبیقی با کتب تخصصی جواهرشناسی شهیر و همچنین بررسی ریشه های غیر بومی آنها در فلات ایران است.
در ادامه با مقایسه سنگهای معرفی شده در فصل معدنیات این کتاب با کتابهای مشهوری در زمینه جوهرشناسی همچون «الجماهر فی معرفه الجواهر» از ابوریحان بیرونی، «جواهرنامه نظامی» از جوهری نیشابوری و «تنسوخ نامه ایلخانی» از خواجه نصیرالدین طوسی به بررسی داستانها و باورهای مطرح درباره این احجار کریمه پرداخته شده است.