غلبه بر نهلیسم چگونه ممکن است؟

یکی از جدی ترین درگیری های نیچه در بیشتر آثارش، درگیری او با مسئله نهلیسم است اما شاید برای او «غلبه بر این نهلیسم» به مراتب جدی تر و اساسی تر باشد. اینکه نهلیسیم او صرفا بعنوان یک نظریه فلسفی در نظر گرفته شود بزرگترین خطای ممکن در خوانش اوست , چرا که نیچه نهلیسیم را نه تنها بعنوان یک نظریه بلکه بیش از آن بعنوان یک امکان در نظر داشت. نهلیسیم بعنوان نظریه در دو سطح جریان دارد: اولا بعنوان انکار و نفی زندگی برای رسیدن به ارزش های والاتر ثانیا بعنوان بی ارزش شدن و زوال همین ارزش های والایی که زندگی به خاطرش کنار گذاشته شده بود. اما فهم نهلیسیم به مثابه امکان خلق ارزش های یکسره جدید در گرو باز اندیشی در معنای دوگانه «خواست هیچ» برای نیچه است. او در بحثی تحت عنوان آرمان زهد نشان میدهد که مسیحیت امروز که زمانی یک نظام فراگیر ارزش گذار بود، با تکیه بر مفاهیم اخلاقی یی مانند حقیقت و درستکاری و اقرار به گناه سرانجام خود خدا را نشانه رفته و پس از مرگ او به نظامی ارزش زدا بدل گشته است. اما برای نیچه نهلیسیم تنها پوسیده شدن ارزش های مسیحی و از میان رفتن آنها نیست بلکه دغدغه اساسی او این است که نباید این زوال امکان خلق ارزش های جدید را از میان ببرد. پس بنابراین نباید به سادگی جنبه رهایی بخش نهلیسیم را کنار گذاشت چرا که نیچه به امکان رهایی باوری عمیق داشت.