مقایسه عملکرد ماش (Vigna radiate L.) در شرایط تغذیه شیمیایی، زیستی و تلفیقی در نظام های خاک ورزی

به منظور ارزیابی اثر روش های خاک ورزی و مصرف تلفیقی کود زیستی و شیمیایی بر عملکرد ماش، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در بهار 1394 در منطقه سرابله کرمانشاه انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح خاک ورزی (بدون خاک ورزی، خاک ورزی حفاظتی و خاک ورزی مرسوم) و چهار سطح کودی شامل تلقیح بذر با مایکوریزا+50% نیتروژن، بدون تلقیح مایکوریزا +50 % نیتروژن، مایکوریزا+100% نیتروژن و عدم تلقیح با مایکوریزا+100% نیتروژن بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمارهای کودی و خاک ورزی بر عملکرد دانه معنی دار بود، به طوری که بیشترین عملکرد دانه در تیمار خاک ورزی حفاظتی به همراه مصرف 50% کود نیتروژن همراه با تلقیح بذور با مایکوریزا به میزان 1510 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. این مقدار بیشتر از تیمار خاک ورزی مرسوم به همراه مصرف 50 % کود نیتروژن و بدون تلقیح مایکوریزا به میزان 1/934 کیلوگرم در هکتار بود. همچنین، بیشترین عملکرد پروتئین دانه در تیمار خاک ورزی مرسوم به همراه مصرف 50 % کود نیتروژن و تلقیح با مایکوریزا به میزان 99/24 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که 33/13 کیلوگرم در هکتار بیشتر از تیمار خاک ورزی مرسوم به همراه مصرف 50 % کود نیتروژن و عدم تلقیح مایکوریزا بود. به طورکلی، نتایج نشان داد که اعمال خاک ورزی بر اکثر صفات مورد بررسی تاثیر معنی داری نداشت. شاید دلیل این باشد که برای رسیدن به تاثیر مطلوب خاک ورزی بر عملکرد، نیاز به استفاده مداوم از این شیوه به جای استفاده یک ساله آن باشد. نتایج تحقیق همچنین نشان داد که تلقیح بذر با مایکوریزا موجب کاهش نیاز به مصرف کود نیتروژن شده و از این طریق عملکرد گیاه نیز افزایش یافته است.