بررسی و تحلیل دوره های بازگشت دما و بارش با استفاده از تحلیل طیفی و تاثیر آن بر مدیریت اراضی (مطالعه موردی: خداآفرین، آذربایجان شرقی)

تغییر در پارامترهای اقلیمی در عصر پیش رو شتاب زیادی به خود گرفته است که می تواند بر فعالیت های کشاورزی به صورت مستقیم و غیرمستقیم اثرگذار باشد. دما و بارش از پیچیده ترین مولفه های اقلیمی است. تحلیل طیفی یک روش علمی و کارآمد به منظور شناخت و آشکارسازی رفتارهای پنهان این متغیرهاست. در این پژوهش به منظور بررسی و تحلیل دوره های بازگشت دما و بارش با استفاده از تحلیل طیفی، آمار مولفه های اقلیمی (بارندگی، متوسط، بیشینه و کمینه دما) برای یک دوره 27 ساله (2015-1989) برای مدیریت پایدار اراضی استفاده شد. بدین منظور داده های اقلیمی دما و بارندگی وارد محیط نرم افزار MATLAB، شد و دوره نگار هر یک از مولفه های اقلیمی به تفکیک ترسیم شد. نتایج حاصل از بررسی هر دوره نگار نشان داد که کمینه مطلق دما دارای چرخه های معنادار با دوره های بازگشت 8/3 و 4/2 ساله، بیشینه مطلق دما دارای چرخه معنادار با دوره بازگشت 1/2 ساله و متوسط دما دارای چرخه‎ معنادار با دوره بازگشت 7/2 ساله بود. همچنین بررسی دوره نگار مربوط به بارش موید چرخه معنادار با دوره بازگشت 4/3 ساله بود. نتایج حاصل از بررسی چرخه ها، نشان داد که حالت های خاص اقلیمی در منطقه دارای دوره های بازگشت کوتاه مدت است. با توجه به این موضوع و لزوم حفاظت از محصولات کشاورزی به ویژه محصولات باغی، می بایست با به کارگیری روش های مدیریت منابع آب و خاک از جمله ایجاد تراس و افزایش زبری خاک و همچنین کاشت گونه های گیاهی مناسب با شرایط اقلیمی منطقه، مقاوم به خشکی و با نیاز آبی کم، بهینه ترین شرایط را از نظر کشت محصولات باغی و کشاورزی ایجاد کرد .