تحلیل زمین شیمیایی مشخصه های فیزیکی و شیمیایی خاک با محتوای فلزات سنگین در خاک های تحت آبیاری بلندمدت با پساب شهری

شناخت مناطق همگن خاک برای اعمال مدیریت های مکان محور، به خصوص در مناطقی که دستخوش فعالیت های مختلف بشری قرار می گیرد، حائز اهمیت است. این موضوع با استفاده از روش های تحلیل چندمتغیره شامل تحلیل عامل، تحلیل خوشه بندی سلسله مراتبی و تحلیل k متوسط در اراضی کشاورزی تحت آبیاری بلندمدت (بیش از 40 سال) با پساب شهری در منطقه شهر ری در جنوب تهران مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از مدل تحلیل عامل، هشت عامل به عنوان هشت گروه زمین شیمیایی برای توصیف حدود 60 درصد از کل واریانس مربوط به 37 پارامتر فیزیکی و شیمیایی خاک استخراج شد. اهم این گروه ها، شامل عناصر غذایی خاک (OC، OM و N)، عناصر کم مصرف معدنی (Mn و B)، قدرت جذب خاک (Clay، Silt، Sand و CEC)، شوری و فشار اسمزی (EC، OP و TDS) و سدیمی شدن خاک (SAR و Na) هستند. مقادیر حداکثر ضرایب Cophenet و Silhouette، به ترتیب معادل 77/0 و 83/0، انتخاب روش اتصال متوسط را در تحلیل خوشه بندی سلسله مراتبی و تعداد سه خوشه در جمعیت های 19، 18 و 34 واحد نقشه ای را در روش k متوسط دیکته کرد . روش پلیگون تیسن در GIS، برای تفکیک گروه های زمین شیمیایی در قالب واحدهای نقشه ای به کار گرفته شد. این خروجی که در واقع ترکیب مدل های تحلیل چندمتغیره و نمایش بصری آن در GIS تحت واحدهای نقشه ای تفکیک شده از منطقه مورد مطالعه است، می تواند فعالیت های مدیریتی مناسب را برای مناطق تحت هر خوشه ارائه دهد.