مدل سازی نسبت تاجی درختان بلوط ایرانی در جنگل های دالاب ایلام

نسبت تاجی درختان، نسبت طول تاج درخت به ارتفاع درخت است. نسبت تاجی شاخص مفید برای نشان دادن تنومندی درخت، کیفیت چوب، ثبات و استحکام در مقابل باد، تراکم توده و در مدیریت بسیاری از منابع غیرچوبی شامل زیستگاه حیات وحش و تفریح و تفرج است. هدف این پژوهش مدل سازی نسبت تاجی درختان بلوط ایرانی و همچنین ارزیابی مدل های به دست آمده در جنگل های طبیعی استان ایلام با استفاده از روش رگرسیون غیرخطی بود. بدین منظور منطقه ای به وسعت 509 هکتار از جنگل های طبیعی استان ایلام انتخاب شد. سپس براساس روش نمونه برداری منظم تصادفی، 100 قطعه نمونه دایره ای 10 آری در شبکه ای به ابعاد 250×200 متر اندازه گیری شد. در داخل هر قطعه نمونه متغیرهای مستقل قطر یقه، قطر برابرسینه، ارتفاع تنه، ارتفاع کل، سطح تاج، طول تاج، قطر تاج، سطح مقطع، ضریب قدکشیدگی درخت و متغیر وابسته نسبت تاجی درختان اندازه گیری شد. در مجموع 1113 اصله از درختان بلوط ایرانی اندازه گیری شدند. از رگرسیون های غیرخطی نمایی، لجستیک و چاپمن- ریچارد به منظور مدل سازی نسبت تاجی درختان بلوط ایرانی استفاده شد. برای ارزیابی مدل های به دست آمده از ضریب تبیین (R2)، آزمون t جفتی و از چهار آماره ارزیابی صحت میانگین خطا، جذر میانگین مربعات خطا، میانگین خطای نسبی و جذر میانگین مربعات خطای نسبی استفاده شد. نتایج آماره های ارزیابی صحت نشان داد که هر سه مدل بررسی شده از صحت کافی در برآورد متغیر نسبت تاجی درختان بلوط ایرانی برخوردارند. اما نتایج ضریب تبیین نشان داد که مدل نمایی نسبت به دیگر مدل ها از ضریب تبیین بیشتری برخوردار است (60/0R2=). همچنین نتایج آزمون t جفتی نشان داد که تنها میانگین برآوردی به دست آمده از مدل نمایی اختلاف معنی داری با میانگین واقعی ندارد. بنابراین مدل نمایی به عنوان بهترین مدل برای برآورد مشخصه نسبت تاجی درختان بلوط ایرانی در جنگل های دالاب ایلام انتخاب شد.