کمی سازی پاسخ جوانه زنی شوید (Anethum graveolens L.) به دما و تنش خشکی توسط مدل زمان حرارتی-رطوبتی

دما و‎ ‎رطوبت‎ ‎از‎ ‎مهمترین‎ ‎عوامل‎ ‎محیطی‎ ‎کنترل کننده‎ ‎جوانه زنی در‎ ‎گیاهان می باشند. به‎ ‎منظور‎ ‎بررسی‎ ‎تاثیر‎ ‎دما و ‏تنش خشکی‎ ‎بر‎ ‎جوانه زنی‎ ‎بذر‎ ‎شوید و کمی سازی آن،‎ ‎آزمایشی‎ ‎به‎ ‎صورت‎ ‎فاکتوریل‎ ‎با‎ ‎هشت‎ ‎سطح‎ ‎دما شامل‎ ‎‏5، 10، ‏‏15، 20، 25، 30، 35 و 40‏‎ ‎درجه‎ ‎سلسیوس‎ ‎و‎ ‎هفت‎ ‎سطح‎ ‎تنش‎ ‎خشکی‎ ‎شامل‎ ‎‏0، 1/0-، 2/0-، 3/0-، 4/0-، 5/0- و ‏‏6/0- مگاپاسکال انجام‎ ‎شد‎.‎‏ نتایج نشان داد در‎ ‎همه‎ ‎سطوح‎ ‎دمایی‎ ‎با‎ ‎کاهش‎ ‎پتانسیل‎ ‎اسمزی، میزان جوانه زنی‎ ‎کاهش‎ ‎یافت، با این وجود شدت این کاهش در محدوده حرارتی 20 تا30 درجه سانتی گرداد کمتر بود. با دو روش مختلف، ‏درجه حرارت پایه جوانه زنی شوید 3/2 و 9/2 درجه ساتیگراد و درجه حرارت حداکثر جوانه زنی آن 0/ 43و 3/47 ‏درجه سانتی برآورد شد. دمای مطلوب جوانه زنی برای شوید نیز حدود 26 درجه سانتی گراد به دست آمد. مقدار ‏پتانسیل آب پایه برای جوانه زنی شوید در مدل زمان حرارتی-رطوبتی نیز 53/0- مگاپاسکال محاسبه شد. نتایج ‏همچنین نشان داد که با افزایش حرارت پتانسیل آب پایه برای جوانه زنی بذر شوید در حد نیم واحد مگاپاسکال ‏افزایش یافت. در نهایت مشخص شد که در صورت متغیر در نظر گرفتن پتانسیل آب پایه در واکنش به تغییرات دما، ‏مدل زمان حرارتی-رطوبتی به خوبی قادر است پاسخ جوانه زنی شوید به حرارت و رطوبت را کمی کند.‏