اثر روش های مختلف کاشت بذر در استقرار و رشد نهال های بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl)

در پژوهش پیش رو، زنده مانی، ارتفاع و شادابی نهال های بلوط ایرانی (Quercusbrantii Lindl.) حاصل از پنج روش مختلف کاشت بذر در قالب طرح آماری کاملا تصادفی در جنگل های ایلام بررسی شد. تیمارهای آزمایش شامل کاشت بذرها در چاله هایی به عمق 50 و قطر 40 سانتی متر و در پناه توری های 50 درصد مقاوم به UV (تیمار سایه)، چاله هایی به عمق 50 و قطر 40 سانتی متر همراه با ریختن هوموس و لاش برگ بر روی بذرهای کاشته شده (تیمار لاش برگ)، چاله هایی به عمق 55 و قطر 40 سانتی متر و استفاده از سوپرجاذب (تیمار سوپرجاذب)، چاله هایی به عمق 100 و قطر 60 سانتی متر (تیمار چاله عمیق) و بذرکاری در عمق پنج سانتی متری زمین (تیمار شاهد) بود. همچنین، شدت نور نسبی در همه واحدها با استفاده از دوربین مجهز به عدسی چشم ماهی اندازه گیری شد و رابطه رگرسیونی آن نسبت به درصد زنده مانی نهال ها به دست آمد. مقایسه میانگین تیمارها نسبت به تیمار شاهد در سطح اطمینان 99 درصد نشان داد که تیمارهای چاله عمیق، سوپرجاذب، سایه و لاش برگ به ترتیب 134/5، 138/2، 178/6 و 243/3 درصد افزایش زنده مانی نهال داشتند. در تیمارهای سایه و چاله عمیق به ترتیب 19 /5و 31 درصد افزایش ارتفاع و در تیمارهای لاش برگ و چاله عمیق به ترتیب 18 و 31 درصد افزایش شادابی نهال مشاهده شد. برازش مدل رگرسیون زنده مانی و درصد نور نسبی (به جز تیمار چاله عمیق) نیز بیانگر معنی دار بودن مدل خطی (0/73=R2) در سطح اطمینان 99 درصد بود. براساس نتایج پژوهش پیش رو، تیمار لاش برگ به عنوان مناسب ترین روش کاشت بذر بلوط توصیه می شود. در خصوص تیمار سایه و نیز تیمار چاله عمیق که پیش از ریزش خاک و خفگی نهال ها بهترین عملکرد زنده مانی را داشت، انجام پژوهش های تکمیلی ضرورت دارد.