رود به مثابه قدرت؛ نقش رودخانه کامو در شکل گیری روستای کامو

روستای کامو در فلات مرکزی ایران، به عنوان یکی از قدیمی ترین روستاهای ایران، پیوستگی جدایی ناپذیری با عناصر طبیعی دارد. هویت این روستا در ارتباط با عناصر طبیعی اش از جمله، کوه گرگس، رودخانه و توپوگرافی منطقه است. رودخانه کامو به عنوان اصلی ترین مولفه منظر طبیعی در شکل گیری و پیدایش آن نقش اساسی را ایفا کرده است. این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای و مشاهدات میدانی به جایگاه و اهمیت رودخانه در شکل گیری روستای کامو می پردازد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهنده این است که رودخانه اصلی روستای کامو، به عنوان اصلی ترین مولفه طبیعی، علاوه بر ابعاد زیبایی شناسانه، زیست محیطی، کالبدی و اقتصادی، از نوعی سلسله مراتب و نظم پیروی می کند که مبتنی بر قدرت و شان اجتماعی افراد است. این سلسله مراتب با عنوان سلسله مراتب مقامی، نقش بسزایی در شکل گیری و ساختار روستا ایفا می کند. علاوه بر سلسله مراتب مقامی، سلسله مراتب اقتصادی و سلسله مراتب کالبدی نیز در ارتباط با رودخانه اصلی، نقش اساسی ایفا می کنند. بر این اساس، شکل گیری خانه و منازل اشرافی و اربابان در بالادست رودخانه و رعیت در پایین دست رودخانه، به سلسله مراتب مقامی در این روستا اشاره دارد. علاوه بر آن، نزدیکی لکه های معماری به آب در راستای تسلط بر منبع اصلی آب و زمین های کشاورزی در پشت لکه های معماری، سلسله مراتب اقتصادی را شکل می دهد و در انتها، جای گیری اصلی ترین مولفه های روستا اعم از جاده اصلی، مرکز روستا، مسجد اصلی و فضاهای جمعی به اهمیت این رود در شکل گیری سلسله مراتب کالبدی روستای کامو اشاره می کند. وابستگی کالبدی-معنایی روستای کامو به رودخانه اصلی، به واسطه سلسله مراتب ها و ارتباط آن در گذر زمان با محیط و مردمان روستا، آن را به عنوان اصلی ترین مولفه منظر طبیعی رود معرفی می کند.