بررسی شاخصهای زیستی کیلکای چشم درشت دریای خزر (Clupeonella grimmi) در صید تجاری ایران طی سالهای 1376 تا 1380

کیلکا ماهیان جز ماهیان پلاژیک دریای خزر از زئوپلانکتونها تغذیه میکنند. آنها بیشترین فراوانی ماهیان را در دریای دارند. سه گونه ازآن شامل کیلکای آنچوی (Svetovidov, 1941 Clupeonella engrauliformis) چشم درشت (C. grimmi Kessler, 1877) و معمولی (C. cultriventris Bordin, 1904) در دریای خزر زیست می نمایند که هر سه گونه در سواحل و صید تجاری ایران وجود دارند. در صیدهای تجاری ایران کیلکا چشم درشت بعد از کیلکای آنچوی در رده دوم قرار داشت بطوریکه فراوانی نسبی آنها در سال 69 تا 70 حدود 6. 84 درصد، در سالهای 1376 و 1377 بترتیب 12. 6 و 21. 7 درصد بود ولی در سالهای بعد کاهش یافت (در سال 80 به 6. 2 درصد رسید). در این تحقیق شاخصهای زیستی این ماهی طی سالهای 1376 تا 1380 در سه محل صید (امیرآباد، بابلسر و انزلی) مورد بحث قرار گرفته است. بر اساس نمونه های بررسی شده در فصل زمستان و اوایل بهار، ماهیان مولد آماده تخمریزی همیشه حضور داشتند. میانگین طول چنگالی این ماهی از 95. 87 میلیمتر در سال 76 به 105. 0 میلیمتر در سال 79 افزایش و به 102. 3 میلیمتر در سال 80 کاهش یافت و دامنه طولی نیز وسیع تر شده و فراوانی ماهیان کلاسهای طولی بالا، بیشتر شده است. نرها در تمام سالهای مورد بررسی غالب بودندو 60 تا 90 درصد را بخود اختصاص دادند. ساختار سنی دارای شش گروه سنی (1 تا 6 سال) بود. در سالهای 76 تا 86 ماهیان گروه های سنی 1 تا 3 بیش از 90 درصد صید را تشکیل می دهند. در سال 79 فراوانی گروه های سنی 1 و 2 و گروه های سنی 3 و 4 و 5 سال در مقایسه با سالهای 76 تا 78 افزایش داشتند. در سال 80 فراوانی ماهیان گروه های سنی 3 و 4کاهش و گروه های سنی 5 و 6 افزایش داشته است. اگرچه فراوانی نسبی کیلکای چشم درشت در سالهای بعد از هجوم شانه دار کاهش یافته ولی دامنه طولی و سنی افزایش یافته و در صیدهای تجاری، ماهیان درشت تر و مسن تر غالب هستند.