تولید ماهی ماده زاد میوزی کپور معمولی (Cyprinus carpio L) به وسیله اشعه گاما

یکی از ابزارهای مهم در اصلاح نژاد و مطالعات ژنتیکی ماهی، دستکاری ژنتیکی (Genome manipulation) و بخصوص تکنیک ماده زایی است. در یک پروژه تحقیقاتی در سالهای 1378 و 1379 امکان تولید ماهی کپور (Cyprinus carpio L.) ماده زاد مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور در فصل تکثیر ماهی کپور، پس از انتخاب مولدین مناسب با نشانگرهای آلل های ترانسفرین خاص، نسبت به بهینه سازی اشعه گاما بر اسپرم ماهی جهت تخریب ژنوم اقدام شد. اسپرم ماهی در معرض اشعه با مقدار 80 تا 120 کیلو راد قرار گرفت و با مقدار 100 کیلوراد مناسبترین نتیجه حاصل شد.
با استفاده از شوکهای سرمایی و گرمایی متفاوت به تخم در زمانهای مختلف پس از افزودن آب به ترکیب تخم و اسپرم، ماهی ماده زاد میوزی دیپلوئید بدست آمد. درصد باقی ماندگی لارو فعال با شوک سرمایی (7 درصد) نسبت به شوک گرمایی 2. 5 درصد اختلاف معنی داری داشته است. مناسبترین شرایط شوک 5 دقیقه پس از ترکیب تخم با اسپرم در صفر درجه سانتیگراد برای مدت 50 دقیقه حاصل شد. از 100 عدد بچه ماهی کپور برای هر تیمار جهت تعیین آزمایشات الکتروفورزی و تعیین اثر شوک و اشعه گاما استفاده شد. عدم وجود نشانگر پدری در بچه ماهیان ماده زاد میوزی صحت آزمایشات انجام شده را تایید نمود.