تحلیل اقتصادی تکثیر و پرورش بچه ماهی خاویاری در ایران

این تحقیق با نگاه اقتصادی می تواند راهبرد توسعه ای برای افزایش بهره وری تکثیر مصنوعی بچه ماهیان خاویاری که سالانه هزینه های فراوانی در ایران صرف آن می شود، ارایه دهد. برای تعیین هزینه های تولید و قیمت تمام شده هر عدد بچه ماهی خاویاری در سال 1379 پرسشنامه ای تهیه گردید. تیمی متشکل از کارشناسان آمار، اقتصاد و بازسازی ذخایر به تمام مراکز تکثیر ماهیان خاویاری مراجعه و ضمن مصاحبه حضوری و مراجعه به اسناد هزینه با فرصت کافی پرسشنامه را تکمیل نمودند. برای اطمینان از اطلاعات جمع آوری شده با دفاتر بودجه و امور مالی شیلات و اداره کل تکثیر و بازسازی ذخایر نیز مذاکره و اسناد مالی ملاحظه تا اطمینان لازم برای اطلاعات دقیق هزینه ای حاصل گردد. نیروی انسانی با اختصاص 55 درصد هزنیه تولید، غذا و کود مصرفی با 14 درصد، بیشترین سهم هزینه را بخود اختصاص دادند. تعمیر و نگهداری با متوسط 7 درصد و تخم مصرفی با سهم 6 درصد عوامل مهم دیگر هزینه بودند. نتایج نشان داد قیمت متوسط هر عدد بچه ماهی خاویاری در سال 1379 در ایران 992 ریال می باشد. مرکز شهید رجایی با قیمت متوسط 477 ریال کمترین و مجتمع شهید بهشتی با 1224 ریال بیشترین هزینه تمام شده را برای تولید هر عدد بچه ماهی خاویاری دارا می باشند. نیروی انسانی سهم بسیار زیادی از هزینه تکثیر و پرورش را در بر می گیرد. سهم بالای هزینه نیروی انسانی به دلیل عدم فعالیت مراکز تکثیر در حدود 6 ماه از سال می باشد که در صورت تعریف فعالیت های دیگر می توان سهم هزینه نیروی انسانی را کاهش داد.