کیفیت زندگی مردم شهر تهران بر اساس پرسش نامه WHOQOL-BREF، سال 1384

امروزه اندازه گیری سلامت و ارزیابی مداخلات بهداشتی علاوه بر محاسبه شاخص های مرگ، فراوانی و شدت بیماری به سایر ارزش های انسانی مانند کیفیت زندگی نیز توجه می نماید؛ لذا اطلاعات در مورد کیفیت زندگی جمعیت عمومی شهر تهران می تواند به عنوان اطلاعات پایه ای در نظر گرفته شده و در هنگام ارزیابی مداخلات مورد استناد واقع شود. هدف مطالعه حاضر بررسی کیفیت زندگی در جمعیت عمومی در شهر تهران بود. در این مطالعه از پرسش نامه World Health Organization Quality of Life-BRIEF (WHOQOL-BREF) استفاده شده که در هر یک از چهار حیطه آن که شامل سلامت جسمانی، سلامت روان، روابط اجتماعی و وضعیت محیط می باشد امتیازات از 4 تا 20 بوده و امتیاز بالاتر نشان دهنده کیفیت زندگی بهتر است. این پرسش نامه در مجموع 26 سوال دارد.
در این مطالعه مقطعی، 1164 نفر از جمعیت عمومی 22 منطقه شهرداری تهران پرسش نامه WHOQOL-BREF را طی نمونه گیری به صورت لایه بندی شده چند مرحله ای تکمیل نمودند، سپس اطلاعات به دست آمده با نتایج حاصل از تکمیل همین پرسش نامه در 23 کشور دیگر جهان، مقایسه شد. میانگین (انحراف معیار)امتیاز پرسش نامه مذکور در جمعیت مورد مطالعه در دامنه سلامت جسمانی جسمانی (6/2 SD=) 3/14، سلامت روان (6/2 SD=)4/13، سلامت اجتماعی (6/2 SD=) 9/13 و وضعیت محیط (4/2 SD=)3/12 به دست آمد. میانگین امتیاز تمام دامنه ها در مجموع شرکت کنندگان مطالعه سازمان جهانی بهداشت به صورت معنا داری بالاتر از امتیاز دامنه های شرکت کنندگان در این مطالعه بود. امتیازات دامنه های وضعیت محیط و سلامت روان در تجزیه و تحلیل در لایه های مختلف سنی در جمعیت شهر تهران به صورت معناداری پایین تر از نتیجه کلی سایر نقاط جهان در همین لایه های سنی بود. امتیاز دامنه های سلامت روان، سلامت اجتماعی و سلامت محیط گروه بیمار در کل جمعیت مورد مطالعه سازمان بهداشت جهانی مانند یا بالاتر از مردم سالم شهر تهران بود.
از آن جا که نمونه ای گویا از جمعیت تهران در این مطالعه شرکت نمودند؛ نتایج آن اطلاعات مفیدی را در مورد کیفیت زندگی مردم این شهر در حیطه های مختلف فراهم می نماید. به هر حال اختلاف امتیازات مردم شهر تهران با سایر کشور های جهان در این دامنه ها اهمیت مداخلات موثر در حیطه های مذکور را مشخص می نماید و قابل تامل می باشد.