بررسی رابطه ابتلا به تالاسمی ماژور و مصرف دسفری اکسامین با آسیب توبولرپروگزیمال

بیماری تالاسمی یک هموگلوبینوپاتی کمی ارثی است که از بیماری های شایع ژنتیکی در حوزه مدیترانه و از جمله ایران است. بیماران بتا تالاسمی هموزیگوت، از آنمی شدید و عوارض بیماری در ارگان های مختلف رنج می برند. اخیرا شواهد و نگرانی هایی در مورد عوارض کلیوی در بتاتالاسمی مطرح شده است، اما مطالعات، نتایج متفاوتی را نشان داده است. از این رو در این مطالعه عملکرد کلیوی بیماران بتاتالاسمی ماژور بیمارستان بوعلی سینا ساری در مقایسه با گروه شاهد بررسی گردید.
مطالعه از نوع کوهورت تاریخی (Historical Cohort) بود. جامعه مورد مطالعه (گروه مورد) بیماران تالاسمی ماژور مراجعه کننده به بخش تالاسمی بیمارستان بوعلی سینا ساری و گروه شاهد شامل برادر و خواهر سالم بیماران بودند، که از نظر سن و جنس با گروه مورد همسان (Match) بودند. برای بررسی عملکردکلیوی از اندازه گیری نشانگرهای خونی و ادراری استفاده شد و اطلاعات دموگرافیک و درمانی از پرونده بیماران استخراج و درپرسشنامه درج گردید. داده ها وارد نرم افزار SPSS11 شده و با استفاده از آزمون های آماری t-test و مربع کای آنالیزگردید.
84 نفر شامل 42 نفر در گروه مورد و 42 نفر در گروه شاهد مورد مطالعه قرار گرفتند. گروه مورد و شاهد از نظر جنس و سن همسان بودند و میانگین سن بیماران2/5 ± 3/21 سال بود. دوز دریافتی دسفرال mg/kg 19 ± 70 بود. مقایسه نتایج در گروه مورد و شاهد نشان داد که بین مقادیر ß2-microglobulin، پروتئین ادرار 24 ساعته، کسر ترشحی سدیم و پتاسیم در دو گروه اختلاف معنی دار وجود نداشت. اما بین میزان BUN، کراتینین، پتاسیم سرم و کراتینین و پتاسیم ادرار بین دو گروه اختلاف معنی داروجود داشت که جنس، میزان Hb و سطح فریتین در تفاوت این نشانگرها تاثیر معنی دار داشت.
دراین مطالعه شواهد جدی از آسیب توبولرکلیوی در بیماران بتاتالاسمی ماژور در مقایسه با گروه شاهد یافت نشد. اما افزایش در سطوح BUN، پتاسیم سرم و در مواردی اسید اوریک به ویژه در بیماران با آنمی شدید و دوز بالای دسفرال و افزایش بار آهن نشان داده شد.