تاثیر پانسمان بر میزان عفونت زخم در اعمال جراحی تمیز

راه های جلوگیری از عفونت زخم متعدد بوده و یکی از آنها انجام پانسمان محل زخم است. پانسمان می تواند باعث نوعی آرامش روحی برای بیمار ‎شود. از طرفی انجام آن باعث محدودیت هایی برای بیمار از جمله جلوگیری از استحمام و صرف هزینه خواهد شد. لذا بر آن شدیم تا در این مطالعه تاثیر استمرار پانسمان بر میزان عفونت زخم را 48 ساعت اول بعد از عمل مورد بررسی قرار دهیم.
در این مطالعه مداخله ای 150 بیمار که تحت عمل جراحی مشابه قرار گرفته بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. در نیمی از آنها بعد از 48 ساعت پانسمان زخم برداشته می شد و در بقیه بیماران بعد از 48 ساعت روزانه پانسمان تعویض می‎شد. هر دو گروه روزهای سوم، هفتم و سی ام بعد از عمل به وسیله جراح مورد معاینه قرار گرفتند و از نظر وجود یا فقدان علائم عفونت زخم کنترل شدند. در تقسیم بندی بیماران معیارهای سن، جنس، نوع عمل و بیماری های زمینه ای لحاظ شد. روز سی ام بعد از عمل به عنوان ختم مطالعه مد نظر قرار گرفت. اطلاعات به دست آمده از تکمیل پرسشنامه وارد رایانه گردید و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
میانگین سنی بیماران در گروه بدون پانسمان 19/20 ±12/35 سال و در گروه با پانسمان 78/18±61/37 سال بود. 74 نفر مرد و 76 نفر زن بودند. عفونت تنها در یک مورد که پانسمان بعد از 48 ساعت استمرار داشت، ایجاد شد که بیمار زن و بدون بیماری زمینه ای بود و نیم روز قبل از عمل در بیمارستان بستری شده بود. در گروه بدون پانسمان هیچگونه عفونت بعد از عمل دیده نشد. 3/5درصد از گروه بدون پانسمان، از نداشتن پانسمان اضطراب داشتند و در مقابل 3/17درصد از افرادی که پانسمان داشتند از این که استحمام آنها به تاخیر افتاده بود، دچار نگرانی و ناراحتی بودند.
با توجه به عدم تاثیر پانسمان زخم از بروز عفونت در محل عمل در جراحی تمیز پس از 48 ساعت اول و نیز فقدان اضطراب قابل توجه در گروه بدون پانسمان، توصیه می‎شود در زخم‎های تمیز بعد از 48 ساعت اول پانسمان برداشته شود.