بررسی اثر تجویز خوراکی و درازمدت بخش هوایی ماریتیغال بر یادگیری و حافظه موش صحرایی دیابتی شده توسط استرپتوزوتوسین

دیابت قندی به ویژه نوع 1 موجب بروز اختلال در روندهای مرتبط با یادگیری، حافظه و شناخت در جامعه انسانی و حیوانات آزمایشگاهی می گردد. با توجه به اثر سودمند گیاه ماریتیغال بر سطح پراکسیداسیون لیپیدی در مدل تجربی هیپرلیپیدمی و سطح چربی های سرم در مدل تجربی دیابت قندی، اثر تجویز خوراکی و درازمدت این گیاه بر یادگیری و حافظه در موش های صحرایی دیابتی مورد بررسی قرار گرفت.
برای این منظور موش های صحرایی ماده (n=36) به طور تصادفی به چهار گروه کنترل، کنترل تحت تیمار با گیاه ماریتیغال، دیابتی و دیابتی تحت درمان با گیاه ماریتیغال تقسیم بندی شدند. دو گروه تحت تیمار با گیاه ماریتیغال، پودر گیاه مخلوط شده با غذای استاندارد موش (6.25 درصد) را به مدت 4 هفته دریافت نمودند. برای دیابتی نمودن موش ها از استرپتوزوتوسین به شکل تک دوز و داخل صفاقی به میزان 60 میلی گرم بر کیلوگرم وزن حیوان استفاده گردید. به علاوه، برای بررسی حافظه و یادگیری حیوانات، میزان عملکرد از نظر تاخیر اولیه (Initial Latency) و تاخیر در حین عبور (Step-through Latency) در آزمون اجتنابی غیرفعال و درصد رفتار تناوب (Alternation behavior) با استفاده از تست ماز Y در پایان کار تعیین گردید.
در موش های دیابتی و دیابتی تحت تیمار با گیاه ماریتیغال افزایش معنی دار در مورد تاخیر اولیه در مقایسه با گروه کنترل به دست آمد (P=0.021). به علاوه، از نظر تاخیر اولیه هیچ گونه تفاوت معنی دار بین دو گروه دیابتی و دیابتی تحت تیمار مشاهده نگردید. هم چنین، کاهش تاخیر در حین عبور در موش های دیابتی (P=0.032) و افزایش آن (P=0.027) در موش های دیابتی تحت تیمار در پایان کار به خوبی مشاهده گردید. نتایج تست ماز Y نیز نشان داد که درصد تناوب در گروه دیابتی تحت تیمار با گیاه ماریتیغال تفاوت معنی دار با گروه دیابتی نشان نمی دهد.
گیاه ماریتیغال موجب تقویت توانایی نگه داری اطلاعات در حافظه و به یادآوری آن ها در حیوانات دیابتی می گردد ولی در بهبود حافظه فضایی تاثیری ندارد.