بررسی میزان تابش گامای محیطی در فضای باز شهر زنجان در فصول مختلف

در سال های اخیر تحقیقات بسیاری در سرتاسر دنیا و نیز در بعضی از شهر های ایران در خصوص اندازه گیری تشعشعات زمینه با توجه به اهمیت آن بر روی سلامت انسان سازماندهی و انجام شده است. با توجه به عدم انجام مطالعات مشابه در شهر زنجان انجام چنین تحقیقی جهت تهیه نقشه پرتوزایی شهر ضروری است. هدف از تحقیق حاضر بررسی میزان تابش گامای محیطی در فضای باز در فصول مختلف سال در شهر زنجان می باشد.
به منظور تعیین آهنگ دوز ناشی از تشعشعات زمینه در فضای باز با استفاده از نقشه جامع شهر 8 ایستگاه (4 ایستگاه در امتداد 4 جهت اصلی و 4 ایستگاه در مناطق مرکزی شهر) انتخاب گردید. برای هر ایستگاه انتخاب شده 8 بار اندازه گیری (2 بار در هر یک از چهار فصل سال) با استفاده از یک آشکارساز گایگر - مولر انجام گرفت.
اندازه گیری آهنگ دوز جذبی در فصول مختلف سال در نقاط مختلف شهر نشان می دهد؛ میانگین آهنگ دوز جذبی در شهر زنجان 126nGy/h است. دوز موثر سالانه ناشی از تابش طبیعی ساکنین شهر زنجان در فضای باز مقدار 0.15mSv تعیین شد. تغییرات آهنگ دوز در فصول مختلف سال نشان داد میانگین آهنگ دوز جذبی در تابستان بیشترین (134±18nGy/h) و در بهار کمترین (120±21nGy/h) مقدار می باشد.
نتایج اندازه گیری نشان می دهد آهنگ دوز جذبی پرتو گاما در زنجان در مقایسه با مقدار میانگین جهانی (59nGy) بالاتر است. دوز موثر سالانه ساکنین شهر زنجان ناشی از تابش گامای طبیعی در فضای باز 0.15mSv است که حدودا بیش از 2 برابر میانگین جهانی آن (0.07mSv) است. جهت برآورد دوز موثر کل در زنجان به مطالعاتی در زمینه آهنگ دوز در فضاهای بسته نیاز است.