فرایند تصمیم گیری برای سقط غیرقانونی

از آنجایی که در کشور ما انجام سقط به انتخاب مادر جز در مواردی که بارداری، حیات مادر یا جنین را با خطر مواجه کند، غیر قانونی محسوب می شود و انجام سقط در شرایط مخفیانه و غیرقانونی نیز همواره با پیامدهای متفاوت ارتباط پیدا می کند، اهمیت شناخت جنبه های متفاوت سقط غیر قانونی و عوامل موثر بر آن بر هیچ فردی پوشیده نیست. براین اساس این مطالعه به بررسی تجارب و دیدگاه های زنان و سایر صاحب نظران در زمینه فرایند اقدام به سقط غیرقانونی پرداخته است.
این پژوهش کیفی و از نوع آنالیز محتوا بود. طی آن با زنانی که تجربه یک سقط داشتند و همچنین صاحب نظران شرعی، سیاسی، حقوقی و علمی (تیم درمانی)، از فروردین تا شهریور1385، در شهرستان کرج و تهران، مصاحبه های نیمه ساختار یافته (مصاحبه فردی) صورت گرفت. در نهایت 27 مصاحبه طی نمونه گیری مبتنی بر هدف انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از روش آنالیز محتوا صورت گرفت.
از داده های این پژوهش پنج مفهوم اصلی استخراج شد. در این مقاله به بیان نتایج مرتبط به مفهوم سنجش موقعیت پرداخته می شود. از این مفهوم نیز سه طبقه اصلی شامل واکنشها، اعتقادات شرعی، باورهای شخصی و ممنوعیت های سیاسی اجتماعی استخراج شد. طبقه اصلی واکنشها به دو طبقه فرعی (1) تیم درمانی و خانواده، دوستان و اجتماع تقسیم شد. طبقه تیم درمانی نیز به دو زیر طبقه فرعی (2) باز دارنده و حمایت کننده تقسیم شد. سپس یکی از زیر طبقه های فرعی 2 (بازدارنده) به سه زیر طبقه فرعی (3) شامل اجتناب از همکاری، هشدار و تشویق تقسیم گردید.
زنان برای انجام سقط غیرقانونی به واکنشها و عکس العمل های خانواده، دوستان و تیم درمانی اهمیت می دهند. باورهای نادرست یا عدم اعتماد به احکام شرعی و همچنین احساس مفیدتر بودن ختم بارداری نسبت به ادامه دادن برای کل خانواده، زمینه مساعدی را برای حذف اخلاقیات بازدارنده فراهم می آورد. حمایت های تیم درمانی نیز بر نحوه مقابله با ممنوعیت های اجتماعی تاثیر می گذارد و در نهایت زن سقط را به انجام می رساند. لذا فراهم سازی زمینه مشاوره ویژه در مراکز درمانی با خانم هایی که با بارداری ناخواسته مواجه شده اند، می تواند از میزان سقط هایی که بدلیل مشکلات خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی یا عدم آگاهی درباره مسائل شرعی و اخلاقی سقط انجام می شود، بکاهد. بررسی دلایل همکاری تیم درمانی در انجام سقط غیرقانونی نیز می تواند به حل این مشکل بهداشتی کمک کند.