بررسی اثر عصاره آبی کلاله گل زعفران(Crocus Sativus) بر کسب و بیان حساسیت حرکتی ناشی از مورفین در موشهای کوچک نر

شیوع وابستگی به اپیوئیدها در کشور ما نسبتا بالاست. چون مکانیسم های اعتیاد به اوپیوئیدها هنوز مشخص نیست، این مشکل اجتماعی نیز لاینحل باقی مانده است. در این تحقیق اثر عصاره آبی کلاله گل زعفران Crocus sativus بر کسب و بیان حساسیت حرکتی ناشی از مورفین در موشهای کوچک آزمایشگاهی نر نژاد N-MARI در محدوده وزنی 25-20 گرم بررسی شده است.
حساسیت به مورفین با تزریق زیرجلدی آن (mg/kg5، یکبار در روز برای سه روز و سپس 5 روز استراحت) در حیوانات القاء شد.در روز نهم آزمایشها، حساسیت در حیوانات با تجویز تک دوز از غلظت بسیار کم مورفین (mg/kg 5) بررسی شد. سپس عصاره کلاله گل زعفران در خلال یا بعد از القاء حساسیت به مورفین به حیوانات تزریق و سپس تغییرات آن در حیوانات بررسی شد. در یک آزمایش مقدماتی، دوزهای مختلف مورفین و عصاره کلاله زعفران به حیوانات تزریق شد تا اثر این داروها بر القاء فعالیت حرکتی مشخص شود.
آزمایش ها نشان داد که تجویز مورفین (mg/kg50 و 5، 5/0) باعث افزایش حرکات حیوانات گردید. این افزایش در گروه دریافت کننده دوز (mg/kg50) مورفین کاملا معنی دار بود. تجویز عصاره کلاله زعفران (mg/kg 10، 50 و 100) نسبت به گروه سالین اثربخشی خاصی در القاء حرکت در حیوانات از خود نشان نداد. تجویز عصاره کلاله گل زعفران در دوزهای گفته شده و 30 دقیقه قبل از تجویز دوز موثر مورفین سبب کاهش وابسته به دوز فعالیت حرکتی حیوانات گردید. تجویز مورفین (mg/kg5، یکبار در روز) به حیوانات در سه روز متوالی و سپس پنج روز استراحت سبب القاء حساسیت به مورفین در این حیوانات شد؛ به نحوی که تجویز دوز بی اثر مورفین (mg/kg5) در این حیوانات سبب القاء پاسخ شدید حرکتی شد. همچنین، تجویز عصاره (mg/kg 100و، 50، 10) قبل از تجویز مورفین (mg/kg5) در روزهای القاء حساسیت، سبب کاهش معنی دار کسب حساسیت به مورفین در دوزهای mg/kg 50 و 100 گردید. تجویز عصاره کلاله گل زعفران در دوزهای فوق در روز تست نیز بیان حساسیت به مورفین را در دوزهای mg/kg 50 و 100 کاهش داد.
بحث: از این آزمایش ها استنباط می شود که عصاره کلاله گل زعفران می تواند افزایش فعالیت حرکتی ناشی از مورفین و همچنین کسب و بیان حساسیت رفتاری به مورفین را در موشهای آزمایشگاهی کوچک نر کاهش دهد.