بررسی ژنتیک جمعیت ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) حوضه جنوبی دریای خزر با استفاده از mtDNA (PCR-RFLP)

به منظور تعیین ساختار ژنتیک جمعیت ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) تعداد 260 نمونه ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) از نواحی غربی، میانی و شرقی (سواحل استانهای گیلان، مازندران و گلستان) حوضه جنوبی دریای خزر، تالاب انزلی، رودخانه تجن، گرگانرود و خلیج گرگان جمع آوری گردید. استخراج DNA با بهینه سازی روش فنل – کلروفرم انجام شد، بطوریکه غلظت آن در کلیه نمونه ها 50 تا 100 نانوگرم بود. واکنش PCR با استفاده از دو جفت پرایمر از چینش نوکلئوتیدهای ژن ND-5/6 و ND-3/4 مولکول mtDNA انجام و جهت هضم آنزیمی محصولات PCR از 15 آنزیم محدودکننده استفاده شد. پس از هضم آنزیمی، با استفاده از ژل پلی اکریل آمید 6 درصد، کلیه نمونه ها همراه با مارکر pb DNA100 الکتروفورز و الگوهای هضم آنزیمی محصول PCR با رنگ آمیزی نیترات نقره مشاهده گردیدند. تجزیه و تحلیل داده ها و آنالیزهای آماری با استفاده از نرم افزار Reap انجام شد.
الگوهای هضم آنزیمی با آنزیمهای محدودکننده، در مجموع 14 و 12 هاپلوتیپ متفاوت را بترتیب برای ژنهای ND-3/4 و ND-5/6 نشان داد. میانگین تنوع هاپلوتیپ ها 59/0 و 48/0 و میانگین تنوع نوکلئوتیدها 06/0 و 03/0 بترتیب برای ژنهای ND-3/4و ND-5/6 در مناطق نمونه برداری بود. همچنین میانگین اختلاف نوکلئوتیدی برای این دو ژن بترتیب 05/0 و 02/0 درصد بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده های حاصل از ارزیابی دو ژن ND-3/4 و ND-5/6 نشان داد که نمونه های سواحل استان گیلان با تالاب انزلی، سواحل استان گیلان با سواحل استان گلستان و رودخانه تجن با گرگانرود از لحاظ فراوانی هاپلوتیپ دارای اختلاف معنی دار بوده است (05/0 ≥ P). با توجه به نتایج بدست آمده و وجود تفاوت ژنتیکی معنی دار بین نمونه ها، می توان عنوان نمود که جمعیت یکسانی از کپور معمولی در مناطق مورد بررسی وجود نداشته و بطور کلی سه گروه ژنتیکی از این گونه شناسایی شدند.