مقایسه هیستوپاتولوژیک ضایعات آبشش ماهیان قزل آلای رنگین کمان در سیستم های پرورشی مدار باز و بسته

آبشش بدلیل تماس مستقیم با آب از حساس ترین اعضای بدن ماهیان است. آلودگی های میکروبی و شیمیایی آب می تواند باعث بروز ضایعات پاتولوژیک در آبشش گردد. در این تحقیق، تنوع و فراوانی ضایعات وارده به آبشش ماهی قزل آلای رنگین کمان در دو سیستم پرورشی مدار بسته و باز مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. در فصل پاییز سال 1385، با مراجعه به 4 مزرعه پرورشی ماهی قزل آلای رنگین کمان در استان آذربایجان شرقی (دو مزرعه مدار بسته و دو مزرعه مدار باز) 384 نمونه ماهی قزل آلای رنگین کمان از هریک از سیستمها جمع آوری گردید. پس از بررسی های ماکروسکوپیک، مقاطع بافتی از آبشش جهت مطالعات ریزبینی تهیه و پس از تثبیت در فرمالین بافری 10 درصد، طبق روش های رایج تهیه مقطع، برش هایی به ضخامت 4 میکرون تهیه و با هماتوکسیلین- ائوزین رنگ آمیزی شدند. براساس آسیب شناسی بافتی، در سیستم مدار باز، آسیب ها عمدتا به شکل ادم و پرخونی بودند هر چند که تغییرات دیگری از جمله هیپرتروفی، هیپرپلازی بافت پوششی و تلانژیکتازی نیز در این نمونه ها مشاهده گردید. در سیستم مدار بسته آسیب ها بسیار شدیدتر بود بطوریکه ادم، پرخونی، خونریزی حاد، نکروز و فیبروز بیشترین موارد آسیب را بخود اختصاص داده بودند. از بین 384 نمونه متعلق به هر سیستم پرورشی، تعداد 124 مورد در سیستم مدار باز و تعداد 384 مورد (همه نمونه ها) در سیستم مدار بسته دچار آسیب بودند. از لحاظ آماری، طبق آزمون کای مربع، رابطه معنی داری بین روش پرورش ماهی و میزان ابتلای آن به بیماری های آبشش وجود داشت (01/0P<). همچنین براساس آزمون یو- من وایتنی رابطه معنی داری بین روش پرورش ماهی و شدت ضایعات آبشش وجود داشت (01/0P<).