مقایسه ساختار اجتماعات ماکروبنتیک در خوریات غزاله و غنام (در خور موسی) بعنوان نشانگرهای زیستی آلودگی

در این مطالعه با بررسی ساختار جمعیتی و تغییرات ساختار جمعیت های ماکروبنتیک در برخی از خوریات ماهشهر و خور موسی و مقایسه میزان تنوع گونه ای و غالبیت آنها این خوریات به یک سری نشانگرهای زیستی جهت تعیین میزان سلامت این اکوسیستم از نظر آلودگی دست یابیم و سرانجام به معرفی مناطق بحرانی در خوریات مورد مطالعه و ارائه رهیافتهای بهبود وضعیت موجود در این خوریات بپردازیم. اهداف کلی مطالعه حاضر شامل: 1) مقایسه ساختار اجتماعات ماکروبنتیک در خوریات غزاله و غنام از میان خوریات ماهشهر و خور موسی بعنوان نشانگرهای زیستی آلودگی؛ 2) سنجش مواد آلی موجود در رسوبات و بافت بستر بعنوان مهمترین پارامترهای محیطی در ارتباط با تغییرات فونی؛ 3) مطالعه کیفیت آب از طریق سنجش پارامترهای فیزیکی و شیمیایی آن و رسوبات بستر در ایستگاه های مورد مطالعه؛ 4) بررسی تغییرات جمعیتی گونه ها در مناطق دارای آلودگی؛ 5) مشخص کردن مناطقی با بار آلودگی بیشتر؛ و 6) مقایسه میزان تنوع گونه ای و غالبیت در مناطق مورد مطالعه با یکدیگر است. شش ایستگاه در دو خور غزاله و غنام از خوریات ماهشهر (جنوب استان خوزستان) تعیین و نمونه برداری از رسوبات خورهای مورد نظر در دو فصل گرم (تابستان) و سرد (زمستان) با استفاده از گرب ون وین (با حجم 0 2 5 /0 مترمربع) انجام گرفت. این نمونه برداری ها از شهریور 1 3 8 5 آغاز و در بهمن 1 3 8 5 خاتمه یافت. در هر خور سه ایستگاه در ابتدا، وسط و انتهای آن در نظر گرفته شد و از هر ایستگاه سه نمونه رسوب برای جداسازی و شناسایی ماکروبنتوزها و یک نمونه هم برای آنالیز و دانه بندی رسوبات و سنجش میزان مواد آلی درون رسوبات (TOM) برداشت گردید.
مقایسه میانگین فراوانی ماکروبنتوزها و مقایسه میزان فراوانی گروه های غالب نشاندهنده آن است که بیشترین فراوانی ماکروبنتوزها بترتیب در ایستگاه های واقع در انتها و وسط خور غنام و کمترین فراوانی بترتیب در ایستگاه های واقع در ابتدا و انتهای خور غزاله ثبت شده است.
نتایج بدست آمده از این بررسی نشان داد که فراوانترین گروه های ماکروبنتوزی دو خور غزاله و غنام شامل کرمهای پرتار و سخت پوستان می باشد که در کلیه فصول و ایستگاه های نمونه برداری این غالبیت را حفظ کرده اند. از گروه پرتاران، گونه Lycastopsis sp. و از گروه سخت پوستان، گونه Grapsus sp. جزء گونه های غالب بودند. بیشترین تعداد افراد گونه Lycastopsis sp. ، 1 1 9 7 فرد در مترمربع در طول یک سال در ابتدا و انتهای خور غزاله ثبت شد.