خشکه دارهای سرپا در جنگل شناسی همگام با طبیعت در جنگل های آمیخته ی راش و ممرز

کیومرث سفید ی، د انشجوی د کتری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهرانمحمدرضا مروی مهاجر، استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهرانمحمود زبیری، استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهرانوحید اعتماد، استاد یار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران چکید هاین پژوهش با هدف بررسی کمی پراکنش و توزیع خشکه د ارهای سرپا در یک جنگل تحت مدیریت با شیوه ی همگام با طبیعت در پارسل های 112 و 214 از جنگل آموزشی وپژوهشی دانشگاه تهران واقع د رخیرود کنار نوشهرانجام گرفت. در این بررسی د رمجموع حدود 100 هکتار مورد پایش قرارگرفته و از54 خشکه د ارسرپا اندازه گیری صد درصد به عمل آمد پارسل های 214 و 112به ترتیب 36 و 32% از حجم کل خشکه دار ها شامل خشکه د ارهای سرپا می باشد. بالا بود ن درصد حجم خشکه د ارهای افتاد ه نسبت به سرپا نشانه ی پوسیدگی فعال در اکوسیستم است.حجم کل خشکه د ارسر پا 72/ 125 مترمکعب برآورد گردید. مطالعات نشان د اد که 55 % از خشکه د ارهای سرپا درد امنه هایی با شیب جنوبی واقع شده اند و نیز 70 % از آن ها در طبقات قطری بالای40سانتی متری هستند. د رپارسل 112، خشکه د ارهای سرپا در 63/ 2% از مشاهد ات دارای 50% از شاخه های فرعی، در 14/ 6%، خشکه دار هایی با از دست د اد ن بیش از 50% شاخه های فرعی، در 14/ 6% خشکه دار هایی بد ون شاخه فرعی و در 01/ 7% به شکل خشکه دار هایی فاقد تنه ی اصلی می باشند. د رختان راش نیز شکستگی را در ارتفاع بالاتری از تنه ی اصلی را نشان می د هند، د رحالی که ممرز در اکثر مواقع تنه ی اصلی را به همراه د ارد و در مراحل پیشرفته تر از پوسیدگی تنه ی آن شکسته می شود. در پارسل 214، 1/ 4% از خشکه دار ها 50% از شاخه های فرعی را هنوز د ارند و 1/ 5% آن ها بیش از 50% شاخه های فرعی را از دست داده اند و 1/ 6% بد ون شاخه فرعی و فقط دارای تنه ی اصلی می باشند و 2/ 8% از آن ها شکستگی را در تنه ی اصلی نشان می د هند. راش به شکل شکستگی در تنه ی اصلی و ممرز به شکل خشکه دار دارای تنه ی اصلی مشاهده می شود. ممرز در طبیعت سریع تر می پوسد و اشکال متنوع تری نیز د ارد در حالی که راش در حالت بینه ی بلند بیشتر از ممرز مشاهده می شود. همچنین راش با پیشرفت پوسیدگی در ارتفاع پائین تری می شکند و در اکثر حالات فاقد تنه ی اصلی است، همچنین اکثر خشکه دار ها دارای حفرات ریز بودند که نشان از حضور د ارکوب و شانه بسر د ارد و نیز بیش از نصف حفره های مشاهده شده در ارتفاع زیر 2 متر مشاهده شد که علت آن کم ارتفاع بود ن خشکه دار ها در این منطقه می تواند تلقی شود. در بین حفره ها 37% از آنها ، جزء حفره ها دارای اندازه متوسط تشخیص داده شد، که برای آشیانه سازی و تغذیه پرند گان و خفاش ها مناسب تلقی می شود.