پراکنش و تراکم Mnemiopsis leidyi در سواحل جنوب شرقی دریای خزر

شانه دار غیربومی Mnemiopsis leidyi که در اواخر دهه 1990 از دریای سیاه به دریای خزر وارد شد، اثرات منفی روی اکوسیستم دریای خزر پدید آورد. در این مطالعه، پراکنش جغرافیایی و فصلی این گونه از مجموع 12 ایستگاه که در طول سه ترانسکت (امیرآباد، بابلسر و نوشهر) در سواحل جنوب شرقی دریای خزر (استان مازندران) انتخاب شده بودند، از تیر ماه 1380 تا آبان ماه 1381 مورد بررسی قرار گرفت.
بیشترین میزان زی توده شانه دار M. leidyi 5/1024 گرم بر مترمربع یا 5/102 گرم بر مترمکعب در مهر ماه 1380 بود و کمترین میزان این شانه دار در ماه های اسفند و فروردین (1381) اندازه گیری شد (5/1 گرم بر مترمربع یا 27/0 گرم بر مترمکعب). حداکثر زی توده این شانه دار در عمق 10 متری (5/570 گرم بر مترمربع) در فصل پاییز و حداقل آن (9/75 گرم بر مترمربع) در عمق 50 متری در دو فصل زمستان و بهار مشاهده گردید. بیشترین میزان متوسط این شانه دار 2/641 گرم بر مترمربع در منطقه امیرآباد و کمترین آن به میزان 5/207 گرم بر مترمربع در منطقه نوشهر ثبت گردید. نمونه های جوان (کوچکتر از 5 میلیمتر) حدود 90 درصد کل جمعیت M. leidyi را تشکیل می دهند و گروه طولی 51 تا 55 میلیمتر تنها در شهریور ماه مشاهده شد. در ضمن برخی از عوامل موثر روی پراکنش این شانه دار، در منطقه مورد بررسی قرار گرفت.