بررسی و پیش بینی تقاضای برق در ایران

در این مقاله، ابتدا به روند تغییرات مصرف برق در بخشهای عمده مصرف برق (شامل خانگی، تجاری و عمومی، صنعتی و کشاورزی) طی سالهای 1372-1346 اشاره ای کرده ایم. سپس با بررسی روند تغییرات میزان مصرف کل برق طی سالهای 1372-1346، ارتباط آن باقیمت واقعی برق و محصول ناخالص داخلی را تحلیل نموده ایم. روند تغییرات محصول ناخالص داخلی و میزان تقاضای برق، نشاندهنده ارتباط مستقیم بین این دو متغیر می باشد. از سوی دیگر، روند تغییرات قیمت واقعی برق و مقدار تقاضای برق نشان می دهد که تقریبا ارتباط معکوسی بین قیمت برق و مقدار مصرف آن به ازای هر مشترک وجود دارد، به طوری که، با کاهش قیمت واقعی برق، تقاضا برای آن به ازای هر مشترک افزایش یافته است. بنابراین، هم ارتباط قیمت و تقاضا و هم ارتباط درآمد و تقاضا، مؤید نظریه تقاضا درمورد کالای نرمال برق در ایران می باشد.
در ادامه این مقاله، توابع تقاضای ایستا و پویا برق در ایران طی سالهای 1372-1346 به روش حداقل مربعات معمولی (OLS) برآورد شده و بدین وسیله کششهای قیمتی و کششهای درآمدی تقاضا در کوتاه مدت و بلند مدت محاسبه شده است. ارقام محاسبه شده، نشاندهنده کم کشش بودن تقاضای مشترکین نسبت به تغییرات قیمت برق در کوتاه مدت و بلندمدت است که یکی از علت های آن را می توان پایین بودن قیمت واقعی برق دانست. همچنین کششهای درآمدی تقاضا در کوتاه مدت و در بلندمدت کم می باشد. در مجموع، اثر درآمد بر افزایش تقاضا، هم در کوتاه مدت و هم در بلندمدت، بیش از اثر قیمت بوده است. در پایان، با استفاده از بهترین تابع برازش شده و با ارائه سه سناریو، تقاضای برق برای سال 1400 هجری شمسی پیش بینی شده است.