ژئوپلتیک جدید منطقه ای و آینده توسعه یافتگی ایران

این مقاله، به جایگاه سیاست خارجی در برنامه ریزی سوم کشور می پردازد. برنامه ریزی ملی هر کشور، در جهان به هم متصل امروز، به شدت تحت تاثیر فرایندهای منطقه ای وبین المللی می باشد. کشور ایران از نادر کشورهایی است که با تعداد قابل توجهی از همسایگان متفاوت، برخی بحران زده و عموم! مواجه با ناامنی روبه روست. ایران به عنوان یک کشورمیان پایه از لحاظ قدرت و موقعیت بین المللی و تحولات جدی اجتماعی، جمعیتی و اقتصادی در داخل، با انتخابهای فوق العاده سختی در حوزه مملکت داری و دولتمردی روبه رو می باشد.بحث سنتی اقتصاد سیاسی در مورد انتخاب میان نان و امنیت برای ایران حیاتی بوده و حیاتی ترخواهد شد. همسایه های ایران عموم! با شدت و ضعفهای مختلف، طیفی از مشکلات مربوطبه بحران مشروعیت، آینده مبهم نظام و فلسفه نظام سیاسی، نبود نهادینگی گردش قدرت ومجموعه ای از بی ثباتی های اقتصادی و اجتماعی را دارا هستند. آسیب پذیری و تفرقه جدی دربعضی از این کشورها، عواقبی به همراه دارد که در نهایت منجر به ناامنی در مرزهای کشورمی شود. وجود منافع اقتصادی و سیاسی بین المللی در شمال، جنوب، غرب و به تازگی باشدت و پویایی جدید در شرق کشور، ماتریس بازی سیاسی و کم اطمینانی های سیاسی دربرخورد با این تحولات منطقه ای را پیچیده تر و گاهی بحرانی می نماید.
این مقاله، ضمن عرضه برآوردی از وضعیت عمومی چندین مدار از مرکز ثقل ایران در سطح منطقه ای، سعی خواهد نمود اثرات احتمالی این وضعیت را بر انتخابهای داخلی سیاسی وبه خصوص اجتماعی - اقتصادی تحلیل نماید. به نظر می آید که تحولات منطقه ای، حدود وثغور و حتی تعدد انتخابهای ما را در عرصه مملکت داری کارآمد، محدودتر خواهد نمود.هزینه های برخورد با محیط منطقه ای کنونی کشور رو به افزایش می باشند. در صورتی می توان به کارآمدی سیاست خارجی رسید که کانون تحلیل و پیگیری منافع ملی کشور، فهم ژئوپلیتیک جدید و منابع ملی، بر توانمندی های اقتصادی، صنعتی و مالی از یک طرف، و اجماع ملی برای ارتقای استحکام سیاسی داخلی و بهره وری از نظام اجتماعی و آموزشی از طرف دیگر، استوارباشد.