شدت انرژی در کشور و استان مرکزی با تاکید بر صنایع بزرگ

انرژی یکی از عوامل مهم توسعه اقتصادی به شمار می آید، به گونه ای که شاخص مصرف سرانه بالای آن از نظر کارشناسان اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اما باتوجه به پایان پذیر بودن منابع انرژی، اگر چه سرانه مصرف بالا مهم است، ولی استفاده بهینه ازاین عامل نیز باید مدنظر قرار گیرد، بنابراین، امروزه استفاده کارآمد از این موهبت الهی از اهمیت خاصی برخوردار است. در این مقاله، ابتدا به بررسی روند شدت انرژی در کل کشور، به تفکیک بخشهای اقتصادی پرداخته ایم. براساس یافته های این پژوهش، متوسط نرخ رشد شدت انرژی در کل کشور 5/26درصد بوده است که نسبت به بیشتر مناطق جهان، از رشد بالاتری برخوردار می باشد. در بین بخشهای اقتصادی، بخش حمل و نقل و صنعت، بالاترین مقدار شاخص شدت را در کشورداشته اند، اما با توجه به اینکه بخش صنعت (بعد از خانگی و تجاری) سهم بالایی از مصرف انرژی کشور را به خود اختصاص داده، و از سوی دیگر، تمرکز مصرف انرژی در این بخش بالاست، بررسی دقیق زیربخشهای صنعت براساس طبقه بندی (ISIC) برای برنامه ریزی بخش انرژی و بهینه کردن مصرف آن ضرورت می یابد. برای این منظور، کارگاه های بزرگ صنعتی (10 کارکن به بالا) که حدود 78 درصد انرژی مصرفی کل کارگاه ها را به خود اختصاص داده اند راانتخاب کرده ایم و به بررسی موشکافانه مقدار شاخص شدت انرژی در هر یک از زیربخشهای صنعت در سال 1373 پرداخته ایم. از آنجا که استان مرکزی، یکی از قطبهای صنعتی کشور است و صنایع عمده انرژی بر در آن مستقر می باشد و در بین استانهای مختلف، تنها استانی است که 92 درصد از کل انرژی صنایع آن صرف کارگاه های بزرگ صنعتی می شود، به عنوان یکی از مناطق پرمصرف کشور در بخش صنعت انتخاب و مورد بررسی قرار داده ایم. براساس نتایج به دست آمده از این مطالعه، شاخص شدت انرژی بخش صنعت - بعد ازحمل و نقل - از مقدار بالاتری برخوردار است که این شاخص در کارگاه های بزرگ صنعتی نسبت به شاخص شدت انرژی کل بخش صنعت کشور بالاتر می باشد و حاکی از انرژی بر بودن کارگاه های بزرگ صنعتی نسبت به کارگاه های کوچک است. در زیرگروه های صنعتی کشور، شاخص شدت انرژی د