مدلهای برآورد تابع تقاضای سوخت در بخش حمل و نقل

امروزه اهمیت انرژی بر کسی پوشیده نیست، بنابراین، اقتصادشناسان برای برآورد وپیش بینی تقاضای انرژی (به ویژه فراورده های نفتی) در بخشهای مختلف و با توجه به اوضاع اقتصادی و اجتماعی هر کشور، مدلهایی پیشنهاد و آزمون کرده اند.
از آنجا که انرژی در بخشهای مختلف مصرف می شود و متغیرهای عمده تاثیرگذار برمصرف انرژی در هر بخش متفاوت است. معرفی یک مدل کلی برای برآورد تقاضای انرژی دربخشهای اقتصادی، تورش ایجاد خواهد کرد. بدین روی، می توان با انتخاب مدل مناسب ومتغیرهای مهم تاثیرگذار بر مصرف در هر بخش یا زیربخش اقتصادی، ضریبهای مربوطه رامحاسبه کرد که از این طریق کمک شایانی به برنامه ریزان و سیاستگذاران در جهت انتخاب سیاستهای خود، از جمله تغییر قیمت و سیاستهای حمایتی می شود.
حمل و نقل، یکی از بخشهای مهم اقتصادی هر کشور به شمار می رود و جزو معدودبخشهایی است که در بیشتر کشورها، وابستگی تام به فراورده های نفتی دارد. از سوی دیگر،متغیرهای مهم این بخش، با توجه به اینکه تقاضای آن تقاضای مشتق می باشد، با بخشهای دیگر متفاوت است. در این مقاله، نمونه هایی از مدلهای مختلف را که برای برآورد تابع تقاضای سوخت در بخش حمل و نقل استفاده شده و در کشورها نیز آزمون گردیده، معرفی کرده ایم. به طور خلاصه، در این مقاله، 15 مدل معرفی شده که از مدلهای ساده به مدلهای پیچیده طبقه بندی شده است. از سوی دیگر، از آنجا که در بخش حمل و نقل نیز چند زیربخش (جاده ای، راه آهن، هوایی) وجود دارد، مدلهای هر زیربخش جداگانه معرفی شده اند که با توجه به اهمیت حمل و نقل جاده ای در کشورها، بیشتر مدلهای انتخابی، مربوط به تقاضای بنزین وگازوئیل در بخش جاده ای می باشد.
به طور کلی، متغیرهای مهم برای برآورد تقاضای سوخت در زیربخشهای حمل و نقل، شامل قیمت سوخت، درآمد قابل تصرف، تعداد وسایل نقلیه موجود، عمر وسایل نقلیه، نرخ استفاده و کارایی آنها، مسافر و تن کیلومتر حمل شده، قیمت خدمات حمل و نقل، وضعیت خاص هر کشور (سیاستهای دولت، وضعیت جنگی، آب و هوا و...) می باشد. با توجه به اینکه وارد کردن تمام متغیرها در یک مدل، از کارایی آن می کاهد، با