برآورد تقاضای سوخت در بخش حمل و نقل زمینی و پیش بینی آن طی برنامه سوم

بخش حمل و نقل، به منزله یکی از بخش های زیربنایی اقتصاد کشور، نقش چشم گیری در ایجاد ارزش افزوده و مصرف انرژی دارد. یکی از زیر بخش های مهم این بخش، حمل و نقل زمینی می باشد که این زیر بخش، سهم شایانی از حمل مسافر و بار را در کشور عهده دار است. بنابراین، بخش مهمی از ارزش افزوده بخش حمل و نقل را این زیر بخش ایجاد می کند. این زیربخش، مصرف کننده حدود 98/5 درصد بنزین مصرفی کشور و کمتر از 50 درصد نفت گازمصرفی کشور است. تقاضای این زیر بخش برای حامل های انرژی، تابعی از متغیرهای تولید ناخالص داخلی، قیمت فرآورده، موجودی وسایط نقلیه و عمر متوسط خودروها می باشد. نتایج مدل های تقاضای بنزین نشان می دهد که بنزین یک کالای کم کشش و ضروری می باشد که دلیل پایین بودن کشش آن عمدت! تثبیت قیمت بنزین و نبود جای گزینی مناسب برای آن می باشد.هم چنین، نتایج نشان می دهد که اگر موجودی وسایط نقلیه بنزین سوز در کشور یک درصدافزایش یابد، تقاضای سرانه بنزین، به طور متوسط، 0/3 درصد افزایش می یابد. این نتیجه درمورد عمر متوسط خودروها نشان می دهد که افزایش یک درصد به عمر متوسط خودروها،تقاضای سرانه بنزین 0/13 درصد افزایش می یابد.
نتایج برآورد مدل های تقاضای نفت گاز نشان می دهد که کشش قیمتی در کوتاه مدت بین 7تا 14 درصد و کشش درآمدی بین 29 تا 42 درصد می باشد. هم چنین، ضریب متغیر موجودی وسایط نقلیه گازوئیل سوز نشان می دهد که به ازای یک درصد افزایش در موجودی این وسایطنقلیه، تقاضای سرانه نفت گاز 0/54 درصد افزایش می یابد.
پیش بینی صورت گرفته در این گزارش، نشان می دهد که در سال 1383، در بخش حمل ونقل زمینی، به 17/8 میلیارد لیتر بنزین و 13/7 میلیارد لیتر نفت گاز نیاز است که لزوم برنامه ریزی مناسب برای تامین این تقاضا در پایان برنامه سوم، باتوجه به واردات بنزین در سال 1377 را لازم می نماید.