ارتباط جایگاه ضایعه مغزی با نوع زبان پریشی در بیماران فارسی زبان مبتلا به سکته مغزی

سالهاست که بررسی ضایعات مغزی همراه با نشانگان های گوناگون زبان پریشی اساس پژوهش های مربوط به سازمان بندی زبان در مغز را شکل می دهد. پژوهش حاضر با هدف سنجش ارتباط میان جایگاه ضایعات مغزی و زبان پریشی بروکا و ورنیکه در بیماران فارسی زبان تک زبانه سکته مغزی انجام شد.

این مطالعه از نوع مطالعات تک سیستمی (مطالعه با نمونه کوچک) می باشد. از میان 120 بیمار دارای سکته مغزی مراجعه کننده به کلینیک های رفیده، تبسم، مغز و اعصاب کرج، بیمارستان لقمان حکیم و امام خمینی شهر تهران، تنها 9 بیمار (5 مرد و 4 زن) دارای زبان پریشی بروکا و 2 بیمار (2 مرد) دارای زبان پریشی ورنیکه واجد شرایط شرکت در پژوهش حاضر بودند. برای تشخیص نوع زبان پریشی بیماران از آزمون زبان پریشی فارسی (اف.ای.تی.)، زیرآزمون درک دستوری نسخه فارسی آزمون زبان پریشی دوزبانگی (بی.ای.تی.)، آزمون زبان پریشی نامیدن فارسی و ارزیابی کنش پریشی (ضمیمه آزمون نامیدن) استفاده شد. تشخیص جایگاه ضایعات مغزی بیماران نیز از طریق تصاویر ام.آر.آی. انجام شد.

در بیماران زبان پریش بروکا (51/12 ± 46 ساله)، نواحی کپسول خارجی – اینسولا، آپرکولوم رولاندیک، شکنج پیشانی تحتانی، ناحیه مرکزی (شکنج پیش مرکزی و پس مرکزی) و بخش قدامی شکنج گیجگاهی دچار ضایعه شده بود. در بیماران زبان پریش ورنیکه (48/8 ± 66 ساله) نواحی کپسول خارجی- اینسولا، بخش خلفی شکنج گیجگاهی، بخش قدامی شکنج گیجگاهی و لوبول آهیانه ای تحتانی ضایعه دیده بود.

با توجه به جایگاه ضایعات مغزی در بیماران پژوهش حاضر، در هیچ یک از بیماران زبان پریش بروکا و ورنیکه، ضایعات مغزی تنها به ناحیه بروکا و ورنیکه محدود نشده بود. البته با توجه به تعداد اندک بیماران زبان پریش شرکت کننده در پژوهش حاضر، تعمیم نتایج آن به سایر افراد دارای زبان پریشی بروکا و ورنیکه دشوار است.