شناخت عوامل موثر در استئوآرتریت زانو و برآورد شیوع آنها در مراجعان به درمانگاه های ارتوپدی تهران

هدف از این مطالعه شناسایی عوامل موثر در آستئوآرتریت زانو برآورد شیوع آن در زانوها بوده است.
نوشتار فوق حاصل مطالعه ای گذشته نگر است و روی پرونده های 176 نفر از مراجعه کنندگانی که از درد زانو شکایت داشته و طی آبانماه 1377 لغایت مردادماه 1378 به درمانگاه های ارتوپدی تهران مراجعه کرده اند و تشخیص استئوآرتریت برای آنها داده شده، انجام گرفته است. انتخاب پرونده ها به طور تصادفی بوده است.
شیوع استئوآرتریت در «فقط زانوی چپ» برابر %22/9، در «فقط زانوی راست» 9 برابر %39/4 و در هر «دو زانو» %37/6 است. متغیر جنس بر شیوع این بیماری اثر معنی داری دارد (P<0/002) به طوری که شیوع در زنان بیش از مردان دیده می شود. هر چند به طور کلی شیوع این بیماری در شهر بیشتر از روستاست، ولی این اختلاف معنی دار نیست و محل سکونت اثر معنی داری بر این بیماری نشان نمی دهد (P<0/1471). با افزایش سن، شیوع استئوآرتریت زانو افزایش می یابد (P<0/001). به طور کلی، شغل افراد بر استئوآرتریت زانو موثر است، به طوری که، شیوع این بیماری در افرادی که کارهای یدی دارند، بیشتر از کسانی است که کار فکری انجام می دهند. در بین عوامل تشدید درد، هم در مجموع، هم در «هر دو زانو» و هم در «فقط زانوی راست»، بیشترین تاثیر را «نشستن چهار زانو» و کمترین اثر را «پیاده روی کوتاه» داراست، در حالی که «پیاده روی طولانی» در «فقط زانوی چپ» بیشترین اثر و «در حال استراحت» کمترین اثر را نشان نی دهد. «استراحت کامل» هم در مجموع، هم در هر دو زانوی راست، به طور متوسط %40 باعث بهبودی درد می شود. در حالی که هم در مجموع، هم در زانوی راست و هم در هر دو زانو، «نشستن روی صندلی و مبل» کمترین اثر را در بهبودی درد دارند، ولی در «فقط زانوی چپ»، «دراز کردن پا» کمترین اثر را در بهبودی درد داشته است.
عوامل فیزیکال شامل تغییر شکل ظاهری مفصل در حال ایستادن، دامنه حرکات زانو و پارگی در منیسک ها بر این بیماری اثر معنی داری دارند، همچنین عواملی که از طریق مشاهدات رادیولوژیک مشاهده شده اند نظیر لاغری در مفصل، اسکلروزه شدن استخوان زیر غضروف، تشکیل کیست، تشکیل استئوفیت و غیر طبیعی بودن زائو از نظر بیومکانیکی بر استئوآرتریت زانو اثر معنی دار دارند. متغیرهای قد، وزن، ضربه دیدن زانو، سابقه عفونت آن، استفاده از صندلی و مبل، درمان های دارویی، نوع سیستم بهداشتی، ورزش کردن، درمان های غیر دارویی از جمله دیگر عوامل موثر بر این بیماری هستند.