بررسی وضعیت ستون فقرات و پارامترهای موثر بر کمردرد

کمر درد یکی از شایعترین بیماری هاست که در تمام جوامع دیده می شود و امروزه در فیزوتراپی، برخی از ورزشهای ستون فقرات براساس کاهش یا افزایش قوس کمری تجویز می شود. لیکن، هر چند هنوز به درستی تاثیر قوس کمری بر کمردرد مشخص نشده است، یکی از عوامل موثر بر کمر درد شاید میزان قوس کمی باشد که تغییرات آن سبب ایجاد استرس بر ستون فقرات کمری می شود. بنابراین، هدف از این مقاله بررسی وضعیت ستون فقرات و تعیین رابطه بین قوس کمری و کمر درد در دانشجویان پسر یکی از خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است.
سی و دو دانشجوی (5/2±21) ساله مورد بررسی قرار گرفتند. قوس کمری توسط خط کش قابل انعطاف، انحراف لگنی به وسیله شیب سنج، اسکولیوز توسط شاقول، افتادگی شانه با مقایسه قرینگی شانه ها و سابقه ورزشی با کمک پرسشنامه بررسی شد. برای تعیین reproducibility، اندازه گیری پارامترهای فوق برای هر فرد با فاصله زمانی حداقل پنج دقیقه تکرار شد.
نتایج نشان داد که در جامعه مورد بررسی، %21/9 دارای اسکولیوز %34 دارای افتادگی شانه، %25 دارای صافی کف پا و %12/5 افراد دارای انحراف طرفی بودند. همچنین، %15/6 دانشجویان از کمر درد رنج می بردند. این نتایج، شیوع بالای ناهنجاری ها و دفورمیتی های ستون فقرات را نشان می دهد و لزوم آموزش عمومی در جهت تصحیح وضعیت (مخصوصا برای افراد جوان) را می طلبد. لازم به ذکر است که ضریب همبستگی بین قوس کمری و انحراف لگنی، %43 بوده است که تایید کننده نتایج برخی از پژوهشهای قبلی است. میانگین سن و نسبت قد و وزن تقریبا در افراد کمر دردی و سالم یکسان بود، لیکن درصد اسکولیوز، افتادگی شانه و صافی کف پا در افراد کمر دردی بیشتر از افراد سالم بوده است. همچنین، در افرادی که برنامه ورزشی های منظمی داشتند، شکایتی از کمر درد مشاهده نشد، لذا این مهم برتوجه بیشتر به ورزش تاکید دارد.
نتایج این تحقیق بین قوس کمری در افراد کمر دردی و سالم تفاوت معنی داری نشان نداد. از طرفی، میانگین قوس کمری در افراد دارای اسکولیوز بیشتر از افراد سالم بود، لیکن، در افراد کمر دردی که دارای افتادگی شانه و صافی کف پا بودند، قوس کمری کمتر از افراد سالم بوده است. این نتایج نشان می دهد که هیچ گونه ارتباط منطقی بین قوس کمری و کمر درد (یا بعضی از اختلالات که بر روی ستون فقرات تاثیر گذار است) وجود ندارد؛ بنابراین، تجویز ورزش های درمانی بر اساس کاهش یا افزایش قوسهای کمری، نیاز به بررسی و تحقیقات بیشتری دارد.