فهرست مطالب

مطالعات امنیت اجتماعی - سال پنجم شماره 3 (پیاپی 39، پاییز 1393)

فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی
سال پنجم شماره 3 (پیاپی 39، پاییز 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/08/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • هادی برغمدی، عادل عبدالهی صفحات 1-26
    هدف از انجام این پژوهش بررسی درجه عضویت شهر تهران در مجموعه احساس امنیت اجتماعی با تکیه بر مفاهیم مجموعه های فازی است. همچنین با استفاده از شاخص سازگاری و پوشش این موضوع مورد بررسی قرارگرفته است که آیا سرمایه اجتماعی را میتوان شرط علی لازم برای احساس امنیت اجتماعی در شهر تهران دانست؟
    روش پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر مسیر توصیفی، از نظر میزان ژرفایی، سطحینگر و از نظر زمان مقطعی است. روشگردآوری اطلاعات نیز میدانی و اسنادی بوده است. جامعه آماری کلیه ساکنان بالای 15سال مناطق 22گانه شهر تهران و حجم نمونه 920نفر بوده است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی متناسب با حجم انتخاب و با ابزار پرسشنامهپژوهشگر ساخته مورد پرسش قرار گرفتهاند.
    یافته های پژوهش نشان داد که 0.991466 درصد موردهای مطالعه شده(مناطق 22گانهی شهرداری تهران) تایید کردهاست که سرمایه اجتماعی شرط علی لازم برای احساس امنیت اجتماعی بوده است. همچنین سرمایه اجتماعی0.789266 درصد از فضای احساس امنیتاجتماعی شهر تهران را پوشش دادهاست. علاوه بر آن شهر تهران در مجموعهی احساس امنیت اجتماعی(با درجهی عضویت 0.37) پایینتر از نقطهی گذر(0.50) بوده است و وضعیت مناسبی نداشته است.
    کلیدواژگان: سرمایه ی اجتماعی، احساس امنیت اجتماعی، شهر تهران، مجموعه های فازی
  • توحید دادخواه جویباری، زهره دانایی، عاطفه اسدی صفحات 27-48

    تحقیق حاضر به دنبال بررسی اثر احساس آنومی بر گرایش پسران جوان به اعمال و رفتار هنجارشکنانه است. این تحقیق به لحاظ روش از نوع تحقیقات پیمایشی است و در زمره مطالعات کاربردی قرار می گیرد. جامعه آماری پژوهش کلیه پسران جوان شهر تهران بوده اند که از بین آنها 385 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند. احساس آنومی در سه بعد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مورد سنجش قرار گرفت و تاثیر آنها بر هنجارشکنی بررسی شد. نتایج این تحقیق نشان داد که همبستگی بین احساس آنومی و گرایش به رفتارهای هنجارشکنانه 0.502 به دست آمده است که در سطح خطای کمتر از 0.01 معنادار است. همچنین از بین ابعاد احساس آنومی وجه سیاسی آن بیشترین تاثیر رابر هنجارشکنی داشته است و بعد از آن وجه اقتصادی بوده است. این تحقیق در نهایت نتیجه می گیرد که احساس آنومی و به خصوص احساس آنومی سیاسی شدیدا بر رفتارهای هنجارشکنانه جوانان تاثیرگذار است و سیاستگذاری ها در این زمینه باید مبتنی بر توانمندسازی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جوانان باشد و مشارکت دادن آنها در فرایندهای خرد و کلان به خصوص سیاست و اقتصاد می تواند اثرات مطلوبی برجای گذارد.

    کلیدواژگان: احساس آنومی، هنجار شکنی، جوانان، آنومی سیاسی، آنومی اقتصادی، آنومی اجتماعی
  • مجید کفاشی، ایرج دوستی صفحات 49-74
    در این مقاله با دیدگاهی جامعه شناختی رابطه سرمایه اجتماعی و جرایم رایانه ای مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. هدف این مطالعه کاربردی و از روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری متهمان و مجرمان رایانه ای می باشندکه باروش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد نمونه انتخاب شده است. داده ها با استفاده از پرسشنامه پژوهشگر ساخته جمع آوری، نتایج این پژوهش نشان می دهد که بین سه مولفه های سرمایه اجتماعی (مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی و امنیت اجتماعی) در سطح معنی داری با جرایم رایانه ای رابطه وجود دارد و مولفه تعاملات اجتماعی با جرایم رایانه ای دارای رابطه معنی داری نمی باشد. و همچنین سرمایه اجتماعی با دو بعد جرایم رایانه ای(ویژگی جرایم رایانه ای و انگیزه ارتکاب جرایم رایانه ای) دارای رابطه معنی داراست. در مجموع نتایج نشان می دهد سرمایه اجتماعی و جرایم رایانه ای در سطح معنی دار ی با هم رابطه دارند.
    کلیدواژگان: سرمایه اجتماعی، جرائم رایانه ای، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، امنیت اجتماعی و تعاملات اجتماعی
  • پرویز بگ رضایی صفحات 75-104

    خشونت خانوادگی مساله ای جهانی و ملی است. گزارش هایی که در طول چند دهه اخیر از وضعیت زنان در جهان منتشر شده، آمار معنی داری از خشونت بر علیه زنان بدست می دهد. بطوری که حدود بیست تا پنجاه درصد کل جمعیت زنان را شامل می شود. در جامعه ایران، زنان هم به شکل های مختلف هم در محیط خصوصی و هم در محیط عمومی مورد خشونت قرار می گیرند. این پدیده ضربات جبران ناپذیری هم برای زنان قربانی و فرزندان آنها و هم به طور غیر مستقیم برای جامعه به دنبال دارد. موضوع این مقاله تحلیل جامعه شناسی خشونت مردان علیه زنان در خانواده است. به آن دسته از عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی که خشونت خانوادگی را تشدید می کند، اشاره دارد.
    در این تحقیق از روش پیمایشی و تکنیک پرسشنامه جهت گردآوری داده ها استفاده شده است و فرضیاتی از دیدگاه های مختلف جامعه شناسی نظیر ، نظریه یادگیری اجتماعی ، نظریه منابع ، نظریه فرهنگی و نظریه ساختار اجتماعی استنتاج شده است. جامعه آماری این پژوهش در بر گیرنده کلیه زنان متاهل ساکن در شهرستان ایلام می باشد که 350 نفر آنها به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بطور تصادفی انتخاب گردیده و خشونت از دید آنان مورد بررسی قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل آماری نشان می دهد که در مجموع حدود 6/72 درصد زنان نمونه آماری حداقل یک بار توسط همسران خود مورد خشونت فیزیکی قرار گرفته اند. و 88 درصد آنان حداقل یک بار خشونت روحی و روانی را تجربه نموده اند.
    همچنین در تحلیل فرضیات از روش های آماری گاما، کندال c و کای اسکوار استفاده شده و نتایج حاصله نشان می دهد که متغیرهای، اختلاف طبقاتی زوجین، پایگاه اقتصادی اجتماعی مرد، میزان دینداری و پایبندی مرد به اعتقادات مذهبی، وجود عقاید مرد سالاری در خانواده، تجربه و مشاهده خشونت توسط مرد و زن، دخالت خویشاوندان در زندگی زوجین، میزان ارتباطات اجتماعی خانواده، میزان احساس آنومی(بی هنجاری)توسط مرد ، تعداد فرزندان خانواده، نگرش مرد نسبت به نقش های جنسیتی و رضایت زن از ازدواج ،رابطه معنی داری با خشونت مردان علیه زنان در جامعه آماری دارند . و در پایان جهت کاهش و از بین بردن این مساله اجتماعی راهکارها و پیشنهاداتی ارایه گردیده است.

    کلیدواژگان: خشونت علیه زنان، ایلام، عوامل اجتماعی و فرهنگی، تجربه و مشاهده خشونت، پایگاه اقتصادی و اجتماعی
  • خلیل میرزایی، پژمان پروین صفحات 105-128

    سرمایه اجتماعی و سلامت روانی به عنوان دو عامل بازدارنده از جرم می توانند افراد جامعه را از بروز رفتارهای انحرافی ومجرمانه مصون داشته و به عنوان افراد همنوا با هنجارهای جامعه معرفی نماید. این پژوهش با هدف بررسی تاثیرسرمایه اجتماعی بر سلامت روانی جوانان18تا 25 سال شهرسنندج انجام گرفته است وبا توجه به این هدف ومتغیرهای تحقیق تعداد هشت فرضیه تدوین گردیده است. این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش توصیفی پیمایشی و تحلیل از نوع مقایسه ای است. جامعه آماری این پژوهش شامل جوانان بزهکار زندانی در زندان مرکزی سنندج می باشد که تعداد آنان 112 نفربوده که بعلت محدودیت جامعه آماری از روش نمونه گیری کل شماری استفاده شده است. از طرفی به تعداد 112نفر از مردان جوان غیر بزهکار(عادی) هم سن وسال بزهکاران وهم محله ای بزهکاران محل سکونت، جهت مقایسه نتایج انتخاب شده اند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد سلامت روانی(GHQ28) و پرسشنامه محقق ساخته سرمایه اجتماعی برای هر دو گروه استفاده گردیده است. درقسمت تجزیه و تحلیل اطلاعات علاوه براستفاده از روش های آمارتوصیفی، از آزمون رگرسیون برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و مولفه های آن(مشارکت، همبستگی و اعتماد اجتماعی) و سلامت روان جوانان بزهکار شهر سنندج رابطه معنا داری وجود ندارد.

    کلیدواژگان: سرمایه اجتماعی، سلامت روانی، مشارکت اجتماعی، جوانان بزهکار
  • علیرضا حیدرنژاد، رضا باغ شیرین، کاوه امیدی ملایری صفحات 125-157

    خانواده اولین محیط تربیتی رشد کودک است و با اینکه در طول زمان بسیاری از کارکردهای خود را به نهادهای مختلف اجتماعی محول نموده اما هیچ نهادی تا کنون نتوانسته است مهم ترین کارکرد های آن را به طور کامل عهده دار شود. هدف این تحقیق شناسایی ساختارو الگوهای روابطی خانواده های زندانیان زندان زاهدان است. محققان بر این باورند که الگوهای روابطی والدین و فرزندان در ساختار خانواده، عاملی موثر در گرایش به بزهکاری اجتماعی می باشد. هدف، شناسایی نقش کیفیت پیوند ها و ساختارخانوادگی، نظارت والدین، تاثیرات والد - همسالان به عنوان متغیر های موثر در پیشگیری اولیه از ارتکاب بزهکاری است. پژوهش به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه استاندارد، همراه با مصاحبه انجام شده است. جامعه آماری، زندانیان زندان زاهدان می باشد که با استفاده از جدول مورگان 341 نفر به عنوان نمونه و با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده اند. به طور عمده از نظریه های کنترل اجتماعی، شیوه های فرزند پروری و الگوی کویرنر و فیتز پاتریک استفاده شده است. یافته های این پ‍‍ژوهش نشان میدهدکه 40 درصد مجرمان متعلق به خانواده هایی با الگوی مساحمه گر یا بی توجه و 34 درصد آن ها به الگوی والدین مستبد تعلق داشته اند. کمبود محبت ازطرف والدین، رانده شدن و طرد از خانواده، تحقیر و سرزنش والدین و الگوهای اشتغال و میزان درآمد ماهیانه ارتباط مستقیم و معنی داری با گرایش به ارتکاب جرم در بین مددجویان زندان زاهدان داشته است. نتایج نشان داد اختلال در کاردکردهای خانواده از قبیل اعتیاد والدین، ضعف هم حضوری والدین، طلاق و نزاع های دایمی و ضعف در کنترل اجتماعی از سوی والدین جز مهمترین عوامل خانوادگی هستند که گرایش به جرم را در افراد تسهیل می نماید. از آنجا که آسیب های اجتماعی در صورت فراگیر شدن تبدیل به مسئله اجتماعی می گردد و مسایل اجتماعی به نوبه خود تهدید کننده امنیت اجتماعی و روانی جامعه در سطح کلان و خانواده ها و افراد در سطوح خرد می باشد بنابراین شایسته است با توجه به رویکرد پیشگیری مدار عوامل موثر در بروز آسیب های اجتماعی شناسایی و نسبت به رفع آنها اقدام شود.

    کلیدواژگان: شیوه های فرزندپروری، خانواده، پیشگیری از ارتکاب جرم، کارکردهای خانوادگی، رضایت از زندگی
|
  • Hadi Barghamadi, Adel Abdollahi Pages 1-26
    The present research aims at reviewing the ranking of Tehran in societal security feeling complex with concentration on concepts of fuzzy complexes. The issue has been also reviewed through using compatibility and coverage index to find out whether societal capital can be considered as required causative condition for societal capital feeling in Tehran.
    The research methodology in terms of objective, path, level of depth and time is of applied, descriptive, superficial, and periodical type, respectively. Information is gathered through field study and documentation method. N=920 including 15 plus individuals resident in the 22 zones of Tehran municipality. The respondents have been selected through using random sampling proportionate with volume of selection and using questionnaire.
    The research findings indicate that 0.991466 percent of the studied cases (22 zones of Tehran municipality have confirmed that societal security has been the required causative condition for societal security feeling, and societal security has covered 0.789266 percent of societal security feeling atmosphere in Tehran. In addition, Tehran in terms of societal security feeling with ranking rate of 0.37 has been 0.50 lower than transient point, and has not been in a proper condition.
    Keywords: societal capital, societal security feeling, Tehran, fuzzy complexes
  • Towhid Dadkhah Jouybari, Zohreh Danaei, Atefeh Asadi Pages 27-48

    The present research aims at reviewing the effect of anomie feeling on tendency of young boys toward abnormal behaviors. The research is of survey type, and is categorized as applied type. N= 385 selected randomly from among young boys in Tehran. Anomie feeling has been evaluated from three dimensions: social, economic and political; meanwhile, their impact on displaying abnormal behavior was assessed. The results of the present research indicated that the correlation between anomie feeling and tendency toward abnormal behaviors has been 0.502, and has been significant in the error level of 0.01. From among anomie feeling aspects, political aspect has had the highest level of impact, and economic aspect has ranked the second. The present research comes to the conclusion that anomie feeling, especially political anomie feeling has had serious impact on youngsters'' abnormal behaviors and any policy-making in this regard should be based on political, economic and social empowerment of youngsters. It also came out that making youngsters contribute to micro and macro processes, particularly in politics and economy may have desirable impacts on it.

    Keywords: Anomie feeling, abnormal behavior, youngsters, political anomie, economic anomie, social anomie
  • Majid Kafashi, Iraj Dousti Pages 49-74
    The present article has reviewed the relationship between societal capital and computer crimes based on a sociological viewpoint. The research has been of applied type, and has been conducted through using descriptive- survey method. The under survey group has been computer criminals, who have been selected through simple random sampling. Data has been gathered by using a questionnaire developed by the researcher. The results of the research indicates that there is significant relationship between three constituents of societal capital (societal contribution, societal trust, and societal security) and computer crimes, while there is no relationship between social interactions constituents and computer crimes. There is also no significant relationship between societal capital and two aspects of computer crimes: characteristic of computer crimes and motivation for committing computer crimes. All together, the results indicate that there is significant relationship between societal capital and computer crimes.
    Keywords: societal capital, computer crime, social contribution, social trust, social security, social interactions
  • Parviz Bag-Rezaei Pages 75-104

    Family violence is a global and national phenomenon. The reports published on the conditions of women during the last few decades indicates significant rate of violence against women. The statistics available in this regard indicates that around percent of women suffer from this social phenomenon. It is said that women in Iran are affected by violence in different ways, either in private or public environments. This phenomenon brings about undesirable damages to women victims as well as their children, and indirectly affects the society. The present article aims at analyzing this phenomenon based on sociological aspects.

    Keywords: Violence against Women, Ilam, social, cultural factors, experiencing, witnessing violence, economic, social base
  • Khalil Mirzaei, Pezhman Parvin Pages 105-128

    Societal capital and mental health are two preventive factors which can prevent members of societies from committing criminal behaviors and any sort of deviation, so that these individuals could harmonize their behaviors with the society norms. The present research aims at reviewing the impact of societal capital on mental health of youngsters ranging from 18 to 25 in Sanandaj. With respect to this objective and research variables, eight hypotheses have been developed. The research is of applied type, and from its nature viewpoint is of descriptive and survey type, and from analysis point of view is of comparative type. N=112 including young delinquent prisoners in Sanandaj central prison. On the other hand, 112 ordinary young men at the same age who live in the same neighborhood where prisoners live have been selected for comparison. Mental health standard questionnaire ( GHQ28) and societal capital questionnaire were given to the respondents in both groups. With regard to information analysis, in addition to using descriptive statistics method, regression test has been used for testing the hypotheses. The results of data analysis indicate that there is not significant relationship between societal capital and its constituents (contribution, correlation and social trust) and mental health of delinquent youngsters in Sanandaj.

    Keywords: social capital, Mental Health, social contribution, delinquent youngsters
  • Alireza Heydarnejad, Reza Baghshirin, Kaveh Omidi Malayeri Pages 125-157

    Family is the first training environment for children. Although, during the time family has delegated many of its functions to various social bodies, none of the bodies have managed to fully perform its most important functions. The present research aims at identifying structure and paradigms of relationships of prisoners' families in Zahedan prison. Researchers are of the opinion that children-parents relationship paradigms in family structure is an effective factor in tendency toward social delinquency. The objective is identifying the role of relations' quality and family structure, parents' surveillance; effects of parent-peers are among effective variables in primary prevention from delinquency commitment. Research is of survey type and has been conducted through using a standard questionnaire and interview. N=341 including prisoners of Zahedan prison selected through using Morgan table and assorted sampling. Basically, social control hypotheses, child bearing methods, and Quernor paradigm and Fitzpatrick have been used in this research. The findings of the research indicate that 40 percent of criminals belong to procrastinating or indifferent families, and 34 percent of them belong to families with dictator parents. Lack of attention on the part of parents and being ostracized and blamed by family and parents, employment paradigms, and monthly income have direct and significant relationship with tendency toward crime commitment among help-seekers in Zahedan prison. The results of the research indicated that disruption in family functions such as parents' addiction, parents' weak supervision, divorce and continuous quarrels and parents' weak social surveillance are among the most important factors which facilitate individuals' tendency toward crimes. Whereas, social damages convert into social problems in case of their full-fledged spread, and social problems in their own turn threatens the society social and mental security in the macro level, and families and individuals in the micro level. Therefore, factors effective in emergence of social damages should be identified with respect to prevention-oriented approach, and should be removed, as well.

    Keywords: Child bearing methods, family, crime commitment prevention, family functions, life satisfaction