فهرست مطالب
مجله علوم سیاسی
پیاپی 52 (پاییز 1399)
- تاریخ انتشار: 1399/08/28
- تعداد عناوین: 9
-
صفحات 1-24
تحولات عربی 2011 سبب افزایش رقابت بین قدرت های غرب آسیا شد. بحران سرنگونی دیکتاتورهای وابسته به عربستان، زمینه توسعه نفوذ ایران در یک اتحاد طبیعی با این تحولات عربی را فراهم کرد. سعودی ها برای تقابل با این تهدید، با توسل به جنگ های نیابتی به ویژه در عراق، سوریه و یمن، سیاست تجدیدنظر طلبانه ای را برای انحراف بهار عربی اتخاذ کردند. هدف این سیاست مقابله با توسعه نفوذ ایران از طریق قطع دست گروه های حامی آن بود. سیاست عربستان فرقه ای جلوه دادن این تحولات حول شیعی-سنی بود. تحولات یمن و افزایش قدرت انصارالله پس از سرنگونی علی عبدالله صالح و منصور هادی زمینه مداخله نظامی سعودی ها علیه انصارالله را فراهم کرد. عدم توافق گروه ها بر سر تشکیل دولت و حمایت های عربستان از منصور هادی و ترس از سلطه حوثی ها و انصارالله، زمینه حمله نظامی عربستان در سال 2015 به یمن را فراهم کرد. سعودی ها با این استدلال که با نیروهای حامی ایران در حال جنگ هستند، تداوم جنگ در یمن را باعث شده اند. این مقاله درصدد بررسی تاثیر جنگ نیابتی سعودی ها علیه ایران در تداوم بحران یمن است. سوال اصلی این است که چرا جنگ نیابتی عربستان علیه ایران در یمن همچنان تداوم داشته است؟ این مقاله با استفاده از روش تبیینی و استفاده از منابع کتابخانه ای نشان داده است که برهم خوردن توازن قدرت در غرب آسیا به سود ایران و به ضرر عربستان، سبب پیدایش و تداوم جنگ های نیابتی به ویژه در یمن شده است و عربستان با ایتلاف دیگر کشورها سعی در برهم زدن این توازن دارد.
کلیدواژگان: غرب اسیا، تجدید نظر طلبی، انصارالله، یمن، توازن قدرت -
صفحات 25-44
دراین پژوهش زمینه ای اجتماعی تا ثیر گذار بر شکل گیری جنبش اجتماعی محیط زیست گرایی درایران با استفاده از نظریه پردازان جنبش های اجتماعی جدید بویژه یورگن هابرماس ، آنتونی گیدنز و آلن تورن مورد بررسی قرار گرفته است .نظریه غالب براین این تاکید دارد که جنبش اجتماعی محیط زیست نیز عموما نه تنها مخرب نیست بلکه لازمه زندگی اجتماعی جهت تحولی نو برای زیست بشری محسوب می شود، وبا قبول شرایط مدرنیته متاخر و جهانی شدن ، بازاندیشی اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی جزو لاینفک زیست بشری است ، و عرصه عمومی در جهان مدرن ویا پسا مدرن حلقه مفقوده است که بایستی حکمرانی این عرصه را برای ارتباط بین جامعه مدنی و حکومت مناسب سازی کند. در این مقاله باتوجه به بررسی پیشینه های تحقیق در دامنه موضوع مقاله حاضر پاسخی مطلوب ارایه نشده است به همین منظور سوال اصلی این پژوهش عبارت است از: زمینه های اجتماعی تاثیرگذار بر شکل گیری "جنبش محیط زیست گرایی" در ایران چیست؟ در پاسخ به این پرسش فرضیه مقاله حاضر به شرح ذیل بیان می کند: پیامدهای جهانی شدن و مدرنیته متاخر یا مدرنیزاسیون بازاندیشانه زمینه اجتماعی خارجی و گسترش تردیدها در خصوص نتایج مدرنیزاسیون و افزایش آگاهی نسبت به ضرورت مراقبت از اکولوژی سیاره و تقاضای انسانی کردن تکنولوژی در میان بخشی از جامعه را زمینه اجتماعی داخلی "جنبش محیط زیست گرایی" در ایران می توان دانست.
کلیدواژگان: جنبش اجتماعی جدید، محیط زیست گرایی، مدرنیته متاخر، زمینه اجتماعی، جهانی شدن -
صفحات 45-72
امنیت انرژی یکی از بزرگ ترین دغدغه های همه قدرت های بزرگ و کوچک اقتصادی و سیاسی جهان است که در استراتژی های امنیت ملی کشورها در اولویت اول قرار دارد. یکی از ابزارهایی که جمهوری اسلامی ایران می تواند به نحو موثری منافع ملی خود را با آن تامین نماید، ژیوپلیتیک انرژی منحصر به فرد آن می باشد . علت این امر، اهمیت و جایگاه بالای انرژی در امنیت انرژی اکثر مصرف کنندگان و تولید کنندگان انرژی جهان است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی به تاثیر ژیوپلیتیک ایران بر امنیت انرژی دررابطه با اتحادیه اروپا می پردازد. سوال اصلی پژوهش این می باشد که نقش ژیوپلیتیک ایران چه تاثیری در امنیت انرژی اروپا ایفا خواهد کرد؟ ایران به دلیل مزیت های ژیوپلیتیک خود جایگاه تعیین کننده ای در امنیت انرژی برای کشورهای اروپایی دارد. نتایج این پژوهش، نشان می دهد که برای اتحادیه اروپا، گزینه بهره برداری از فرصت های ایران به عنوان یکی از مطمین ترین، نزدیکترین و ارزانترین گزینه های فرارو محسوب می شود که به دلایل سیاسی تاکنون محقق نشده است. اتحادیه اروپا یکی از قطبهای اقتصادی واردکننده انرژی است. این وابستگی به واردات انرژی، ضرورت اتخاذ سیاست های راهبردی از سوی جمهوری اسلامی ایران را برای صاردات نفت و گاز به اتحادیه اروپا نشان می دهد.
کلیدواژگان: ژئوپلیتیک، اتحادیه اروپا، امنیت، انرژی، ایران -
صفحات 73-96
در این پژوهش، با مطالعه سازمانهای متولی صادرات نفت و نیز بررسی متفاوت و متنوع متولیان بخش امور بین المللی و مشتریان خطوط کشتیرانی محموله های نفت و سایر مطالعات بخش انرژی، حوزه های متفاوت (سیستمهای اطلاعاتی، تجارت الکترونیک و بازاریابی) یک مدل مطلوب واثربخش جهت سنجش نقشهای دولت الکترونیک موثر بر اجرای خط مشی کیفی صادارت نفت دولت از دیدگاه متولیان سازمانهای صادرات نفت، توسعه و تجزیه و تحلیل داده شده است. توانمند سازی خدمات یکپارچه، شفافیت و پاسخگویی اثربخش، مشارکت و تصمیم گیری الکترونیکی، توسعه سرویسها و کاهش شکاف دیجیتالی، و پیوند همه این نقشها با رقابت پذیری و رتبه بندی جهانی از عوامل موفقیت و اثربخش نقشهای دولت الکترونیک پیشنهاد شده است و ارتباط آنان در یک فرایند منسجم و کارامد منبعث از تجزیه و تحلیل کارکردهای بومی مورد آزمون قرار گرفته است. برای آزمون مدل پیشنهادی، شرکت پایانه نفتی جزیره خارگ که بعنوان کلیدی ترین سازمان متولی ارایه صادرات نفت به مشتریان بین المللی شناخته میشود به عنوان حوزه تحقیق انتخاب و بعنوان یک رویکرد کمی برای آزمون مدل تحقیق استفاده شده است. در این روش »تحلیل آماری همبستگی« جهت آزمون فرضیه ها، استفاده شده است. نتایج تجزیه وتحلیل ها نشان داد که کلیه نقشهای معرفی شده در اجرای این مدل و روابط پیشنهادی مورد تایید است.
کلیدواژگان: وزارت نفت، دولت الکترونیک، اجرای خط مشی کیفی، صادرات نفت، نگرش سیاسی -
صفحات 97-117
حاکمیت قانون یکی از مهم ترین مفاهیم مطرح شده در حوزه حقوق عمومی به ویژه حقوق اساسی شناخته شده و ارزشی جهان شمول دارد و حتی یکی از محک های ارزیابی نظام های حقوقی و سیاسی است. به طوری که هر نظام سیاسی و حقوقی در زمینه اوصاف حاکمیت قانون در مقام پاسخ گویی و ارزیابی قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی ابعاد و مولفه های حاکمیت قانون در توسعه فراگیر می باشند، صورت گرفت. در این تحقیق، پس از تبیین مفاهیم حاکمیت قانون و توسعه ی فراگیر به تاثیر حاکمیت قانون بر رشد و توسعه فراگیر و پیامدهای حقوقی، سیاسی و اقتصادی حاکمیت قانون پرداخته شده است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که در وهله ی اول، حاکمیت قانون منجر به برقرار نظم حقوقی می شود که یکی از مولفه های برقراری نظم اجتماعی و توسعه سیاسی است. همچنین؛ وجود حاکمیت قانون در یک جامعه نشانه ای از توسعه یافتگی است و تحقق حاکمیت قانون می تواند محرکی برای دستیابی به رشد و توسعه فراگیر باشد. از همه مهمتر برجسته بودن نقش حاکمیت قانون در عملکرد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشورها، ضرورت انجام مطالعاتی در خصوص حاکمیت قانون و توسعه فراگیر را ایجاب می نمایدبا توجه به این امر که اصل حاکمیت قانون یکی از اصول کلی حقوقی و از مولفه های بنیادین یک جامعه دمکراتیک است، این تحقیق برآنست تا با بررسی عوامل و چالش-هایا فرصت هایی که بر سر راه تحقق حاکمیت قانون برای توسعه فراگیر قرار گرفته است، سهمی هر چند ناچیز در تحقق این امر مهم داشته باشد.
کلیدواژگان: حاکمیت قانون، توسعه فراگیر، توسعه سیاسی، پیامدهای سیاسی، حقوق بشر -
صفحات 119-139
از آنجاییکه ویژگی های فرهنگی، رویکردهای ایدیولوژیک، جغرافیا و اعتقادات مذهبی از جمله عوامل تعیین کننده جایگاه ایران در عرصه منطقه ای هستند، ایران با توجه به روایت ملی و اسلامی بعنوان یک بازیگر انقلابی ضمن به چالش کشیدن هنجارهای منطقه ای؛ سیاستی مبتنی بر محاسبات منافع ملی را تعقیب نموده است. برخی معتقدند که یکی از عوامل تاثیرگذار بر آینده خاورمیانه نوع رفتار و روابط ایران با محیط منطقه-ای خود است. آنان با تاکید بر نقش آفرینی عمده ایران در جهان اسلام به جایگاه قدرت منطقه ای ایران تاکید می نمایند. حال با توجه به شرایط و مقتضیات جهانی شدن؛ سیوالی که در این مقاله به آن پرداخته شده، این است که تحول مفهوم قدرت ناشی از جهانی شدن چه تاثیری بر ماهیت سیاست منطقه ای جمهوری اسلامی ایران در سه کشور عراق، یمن و سوریه داشته است؟ با یک مطالعه تطبیقی در پاسخ چنین به نظر می رسد که با تحول مفهوم قدرت از قدرت سخت به قدرت نرم و سپس قدرت هوشمند در عصر جهانی شدن، ماهیت سیاست منطقه ای جمهوری اسلامی ایران نیز بر تلفیق قدرت نرم همکاری جویانه با سیاست سخت موازنه نامتقارن قدرت دچار تحول گردیده است. در همین راستا می توان تاکید کرد که شکل گیری گروه های شیعه در سراسر خاورمیانه که متاثر از اصل صدور انقلاب و مدل حکومت اسلامی است، با تاکتیک های قدرت هوشمند و دیپلماسی فرهنگی ایران پشتیبانی می شوند. هدف از نگارش این مقاله بررسی تطبیقی تحول مفهوم قدرت در سیاست منطقه ای ایران با تاکید بر کشورهای عراق، یمن و سوریه بین سال های 1392 تا 1398 است.
کلیدواژگان: سیاست منطقه ای، قدرت نرم، ایران، عراق، سوریه، یمن -
صفحات 141-160
حقوق سیاسی بیانگراین است که انسان بتواند در زندگی سیاسی-اجتماعی، کشور خود از راه انتخاب زمامداران، مقامات سیاسی شرکت جویند و یا در تصدی مشاغل سیاسی و اجتماعی کشور خود نایل آید یا در مجامع آزادانه، عقاید خود را به خوبی ابراز کند؛ از این رو منشور حقوق شهروندی نشان دهنده دغدغه دولت در آگاه سازی عمومی درباره حقوق شهروندی و نهادینه کردن احترام به حقوق بشراست. دراین راستا یکی از مهم ترین محورهای منشور حقوق شهروندی مساله حقوق زنان است. براین اساس هدف از مقاله حاضر، بررسی وتحلیل میزان توجه به حقوق شهروندی زنان در قاموس منشور حقوق شهروندی می باشد. پژوهش فوق نشان دهنده این امر است که حقوق شهروندی زنان در منشور حقوق شهروندی درحد قابل قبولی مورد توجه قرار گرفته ولی با این حال نبود ضمانت اجرای مناسب از یک سو و برخی چالش های عملی و اجرایی از سوی دیگر حقوق زنان را در ایران با موانع جدی مواجه نموده است.
کلیدواژگان: حقوق سیاسی، حقوق شهروندی، حقوق زنان، حقوق بشر، عدم تبعیض -
صفحات 161-180
یکی از اساسی ترین مسایل مورد توجه نظریه پردازان حقوق عمومی و علوم سیاسی چگونگی تنظیم روابط بین دولت و شهروندان و چرایی بروز انواع کنش های اجتماعی در برابر دولت است . پرسش این است که اگر دولت ها حاکمیت بوسیله قانون را جایگزین حاکمیت قانون کنند شهروندان چگونه می توانند دولت ها را وادار به لغو یا اصلاح عملکرد خود می نمایند؟ نافرمانی مدنی یکی از شیوه های موثر در این خصوص می باشد. یافته های این پژوهش بیانگر آن است که دولت های قانون مدار و پاسخگو نافرمانی مدنی را به عنوان یک فرصت به منظور بهره گیری از انتقادهای سازنده شهروندان خوبی می داند که نسبت به سرنوشت سیاسی و اجتماعی جامعه بی تفاوت نبوده و خود را در برابر دولت و جامعه مسیول و متعهد می دانند. جهت جمع آوری داده ها از روش کتابخانه ای و برای تجزیه و تحلیل صحیح از روش توصیفی- تحلیلی استفاده گردیده است.
-
صفحات 181-211
موضوع این مقاله بررسی تیوری (دکترین) ام القرای محمدجواد لاریجانی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. در این مقاله پرسش اصلی،چیستی دکترین ام القرای است.در پاسخ به این پرسش،محیط سیاست خارجی در دوره ی طرح آن مورد بررسی قرار می گیرد،مفروضات و گزاره های اصلی آن استخراج می شود،مفاهیم به کار رفته در هر گزاره بر اساس رویکرد نظریه پرداز،تعریف می شود و با توجه به رویکرد تمدنی آن،سلسله مراتب هویتی و نقش هویت اسلامی در آن تعیین می شود. در ادامه قابلیت های این دکترین مورد بررسی قرار می گیرد و در پایان به این پرسش پرداخته می شود که هویت سیاست خارجی در این دوره،چگونه تکوین پیدا می کند و چگونه ساختارهای تعاملی(خرد)،هویت کارگزار (جمهوری اسلامی) را تحت تاثیر قرار می دهد. فرضیه اصلی در این پژوهش به این صورت طرح شده که((دکترین ام القرا)) بازتاب تاثیرات ساختارهای بینا ذهنی،ذهنی و عینی بر خصوصیات کارگزار به ویژه بر هویت آن در مقطع سال های 1363 به بعد است.
کلیدواژگان: دکترین ام القری، هویت سیاست خارجی، ساختارهای خرد، محمدجواد لاریجانی، سازه انگاری
-
Pages 1-24
Arabic developments in 2011 boosted competition among Western powers. The crisis of the overthrow of the Saudi-dominated dictatorship provided a platform for Iran's influence in a natural unification with these Arab developments. To counteract this threat, the Saudis adopted a revisionist policy for the diversion of the Arab Spring by resorting to proxy wars, especially in Iraq, Syria and Yemen. The politics of Saudi Arabia were a sectarian manifestation of these developments around Shiite-Sunni. Yemeni developments and the rise of Ansarullah's power after the overthrow of Ali Abdullah Saleh and Mansour Hadi provided Saudi military intervention against Ansarullah. The disagreement between the groups on the formation of the government and the support of Saudi Arabia from Mansour Hadi and the fear of Houthi and Ansarullah domination provided Saudi Arabia with a 2015 military attack on Yemen. The Saudis have provoked the continuation of the war in Yemen, arguing that they are struggling with Iran's supporters. This paper seeks to investigate the effect of the Saudi proxy war on Iran in the continuing crisis in Yemen. The question is why the Saudi-backed war on Iran continued in Yemen? This paper, using the explanatory method and the use of library resources, has shown that the collapse of the balance of power in Asia for the benefit of Iran to the detriment of Arabia has led to the emergence and continuation of pro-war wars, especially in Yemen, and Saudi Arabia has tried with the coalition of other countries to disturbs the balance
Keywords: Proxy War, Evolutionism, Ansarullah, Yemen, Balance of Power -
Pages 25-44
The environmental crisis is one of the most important global problems today. Because popular participation is increasingly needed to deal with this crisis, it is important to note that environmental NGOs and grassroots organizations have been formed around the world to direct this public participation. And guide. Environmental movements in Iran as a modern movement that is due to the experiences gained and the conditions resulting from the new way of life in Iran can be a new social movement that is slow and scattered but has a common goal and away from the conditions and trends of social movements. Conventional and classic, which is expanding slowly. In this article, we will discuss the bio-movement and the social context of this movement in Iran. According to the hypothesis of this article, the consequences of globalization and late modernity or rethinking modernization of the external social context and the spread of doubts about its consequences and increasing awareness of the need to care for planetary ecology and the demand for humanization of technology among part of society. "Environmentalism" can be considered in Iran.
Keywords: New social movement, environmentalism, Late modernity, social context, Globalization -
Pages 45-72
Energy security is one of the biggest concerns of all the world's great and small economic and political powers, which is the first priority in the national security strategies of countries. One of the tools with which the Islamic Republic of Iran can effectively secure its national interests is its unique geopolitical energy. The reason for this is the importance and high position of energy in energy security of most consumers and producers of energy in the world. Methods 1 and 2 deal with Iran's geopolitical impact on energy security in relation to the European Union. The main question of the research is what effect will Iran's geopolitical role play on European energy security? Due to its geopolitical advantages, Iran has a decisive position in energy security for European countries. shows that for the European Union, the option of taking advantage of Iran's opportunities is considered as one of the safest, closest and cheapest options, which has not been realized for political reasons. The importation of oil indicates the need for the Islamic Republic of Iran to adopt strategic policies for oil and gas exports to the European Union.
Keywords: Zha, Odeh Arwa, Oji, Iran -
Pages 73-96
the purpose of this research is to identify the roles of e-government in implementing quality oil export policy from customers' perspectives. International and local organizations are responsible for providing such services. In this study, by studying the organizations in charge of oil exports and also examining different and diverse managers of international affairs and customers of oil cargo shipping lines and other studies in the energy sector, different areas (information systems, e-commerce and marketing) a desirable and effective model. In order to assess the roles of e-government affecting the implementation of the quality policy of government oil exports from the perspective of those in charge of oil export organizations, development and analysis has been given. Empowering integrated services, transparency and effective accountability, e-participation and decision-making, service development and reducing the digital divide, and linking all of these roles to global competitiveness and ranking have been suggested as factors in the success and effectiveness of e-government roles. A coherent and efficient process resulting from the analysis of native functions has been tested. To test the proposed model, Kharg Island Oil Terminal Company, which is known as the key organization in charge of providing oil exports to international customers, was selected as the research area and used as a quantitative approach to test the research model. In this method, "statistical correlation analysis" is used to test the hypotheses. The results of the analysis showed that all the roles introduced in the implementation of this model and the proposed relationships are approved.
Keywords: Oil Ministry, E-government, implementation of quality policy, oil exports, political attitude -
Pages 97-117
The rule of law is one of the most important concepts in the field of public law, especially recognized fundamental rights and has universal value and is even one of the benchmarks for evaluating legal and political systems. So that every political and legal system in the field of the characteristics of the rule of law has been in a position of accountability and evaluation. The aim of this study was to investigate the dimensions and components of the rule of law in inclusive development. In this study, after explaining the concepts of rule of law and inclusive development, the effect of rule of law on inclusive growth and development and the legal, political and economic consequences of rule of law have been discussed. The results of this study indicate that in the first place, the rule of law leads to the establishment of legal order, which is one of the components of social order and political development. also; The existence of the rule of law in a society is a sign of development, and the realization of the rule of law can be a stimulus for achieving inclusive growth and development. Most importantly, the prominent role of the rule of law in the economic, political, social and cultural performance of countries, necessitates studies on the rule of law and inclusive development, given that the rule of law is one of the general principles of law and a component Is the foundation of a democratic society,
Keywords: Rule of law, inclusive development, political development, Political Consequences, Human Rights -
Pages 119-139
Since cultural characteristics, ideological approaches, geography and religious beliefs are among the factors that determine Iran's position in the regional arena, Iran, according to the national and Islamic tradition as a revolutionary actor, By emphasizing Iran's major role in the Islamic world, they emphasize the position of regional power in Iran. Now, according to the conditions and requirements of globalization; The question addressed in this article is what effect has the evolution of the concept of power due to globalization had on the nature of the regional politics of the Islamic Republic of Iran in the three countries of Iraq, Yemen and Syria? In response, in a comparative reaserch it seems that with the evolution of the concept of power from hard power to soft power and then smart power in the age of globalization, the nature of regional politics of the Islamic Republic of Iran also seeks to combine soft power cooperatively with hard politics asymmetric balance of power. Has changed. In this regard, it can be emphasized that the formation of Shiite groups throughout the Middle East, which is influenced by the principle of exporting the revolution and the model of Islamic government, is supported by the tactics of intelligent power and cultural diplomacy of Iran. The purpose of writing this article is to a comparative study the evolution of the concept of power in Iran's regional politics with emphasis on Iraq, Yemen and Syria from 2013 till 2019.
Keywords: Regional Politics, Soft power, Iran, Iraq, Yemen, Syria -
Pages 141-160
Political rights mean that a person can participate in the socio-political life of his country by electing rulers, political officials, or in holding political and social jobs in his country, or expressing his ideas well in free assemblies; Thus, the Charter of Citizenship Rights reflects the government's concern in raising public awareness of citizenship rights and institutionalizing respect for human rights. In this regard, one of the most important issues of the Charter of Citizenship is the issue of women's rights. Accordingly, the purpose of this article is to review and analyze the degree of attention to women's citizenship rights in the dictionary of the Charter of Citizenship Rights. The above study shows that women's citizenship rights have been considered to an acceptable extent in the Charter of Citizenship Rights. However, there is no guarantee of proper implementation on the one hand and some practical and executive challenges on the other hand. Has faced serious obstacles.
Keywords: Political Rights, Citizenship Rights, women's rights, Human Rights, Non-Discrimination
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.