ماهنامه موج عصر
پیاپی 58 (آذر 1402)

وقایع اجتماعی – سیاسی دوران حیات امام علی (علیه السلام) و نیز فقر فرهنگی عرب جاهلی و تداوم خوی جاهلیت حتی پس از نزول وحی، ممانعت ها و رویدادهای فرهنگی این دوران، همگی بر گرایش تفسیری امام علی (علیه السلام) تاثیر گذاشتند و باعث شدند که ایشان، بنیان گذار روش هایی خاص در تفسیر باشند. این پژوهش با استفاده از مجموعهای از روایات تفسیری امام علی (علیه السلام)، آثار و شخصیتهای تفسیری با روش یا گرایش خاص آن دوران به روند علمی اجتماعی عصر تفسیری امام)علیه السلام(میپردازد که در گذر زمان و تحت تاثیر شرایط و زمینه های قابل تحقیق، به صورتی اثر گذار در حوزه اندیشه های دینی قرآنی تبدیل شده است.تحلیل آماری و بررسی موضوعی و گونه شناسی روایات تفسیری امام (علیه السلام)، روشن میسازد؛بیشترین گرایش ایشان با توجه به اقتضایات این عصر، گرایش به مسایل اعتقادی و توحید است. بیشترین اهتمام ایشان به بیان مصادیق الفاظ یا تطبیق آیه بر افراد یا شرایط مشابه مذکور در آیه بوده است. این روش ها مورد توجه صحابه قرار گرفت و مجموعه ای از ویژگی ها را برای تفسیر صحابه ترسیم کرد، که باعث شد تفسیر مهمترین مفسران عصر صحابه، از آن خصیصه ها برخوردار باشند.

در عصر ما نگاه دوباره به موضوع خانواده و رفتارهای خانوادگی رونقی فوق العاده یافته و همه رسانه ها و بنگاه های توسعه سخن بدنبال معرفی الگوهای متعددی هستند که بعضا با فطرت انسانها و نهاد خانواده همخوانی نداشته بلکه سراب های فریبنده ای هستند که خانواده های عطشناک باورهای ناب اعتقادی، اخلاق ومعنویت را به بیراهه می برند قرآن کریم که کتاب همه عصرها ونسل هاست با زیبایی هرچه تمام به معرفی خانواده قرآنی و رفتارهای آنها پرداخته است یکی از بهترین راه های تشخیص خانواده قرآنی راستین از مدعیان دروغین آن، بررسی رفتار آنها می باشد. با توجه به روشن بودن ابعاد مختلف زندگی خانواده قرآنی، به بررسی رفتار خانواده قرآنی می پردازیم که به نوعی اثبات ارزش ها و کمالات ایشان نیز می باشد. ما دراین نوشتار براساس آیات سوره انسان به تبیین رفتارشناسی رفتارهای ارزشمند خانواده قرآنی پرداخته و آنگاه به اثبات این رفتارهای انسان ساز برای خانواده قرآنی براساس نظرات مفسرین، ومحدثین شیعه واهل سنت پرداخته ایم.