نشریه پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش
پیاپی 68 (بهمن 1402)

از آنجا که خانواده مهمترین و اصلی ترین نهادتربیتی جامعه است؛ باید سالم باشد. خانواده سالم خانواده ای است که میان اعضای آن به ویژه پدر و فرزندان رابطه درستی حاکم باشد. پدر باید برای تربیت و رشد خصوصیات اخلاقی و رفتاری وگفتاری فرزندان اهمیت زیادی قایل باشد؛ و در جهت تربیت هر چه بهتر فرزندان قدم بردارد. یکی از این خصوصیات اعتماد به نفس است که پدر نقش مهمی در افزایش آن دارد. اعتماد به نفس باعث می شود فرزند در خود احساس قدرت نماید و به توانایی های خودش برای انجام کارها، پذیرش مسیولیت ها و برقراری ارتباط با دیگران ایمان داشته باشد. در این تحقیق به برخی از رفتارهای ایجابی پدر مانند: تقویت ایمان در فرزند، تعریف و تمجید به جا و به موقع پدر از فرزند، تشویق به جا فرزند و راهکارهای ایجاد اعتماد به نفس در فرزند؛ و پرهیز از برخی از رفتار های سلبی مانند: پرهیز از ایجاد اعتماد به نفس کاذب در فرزند، سختگیری بیش از حد و عدم تایید شدن فرزند از سوی پدر پرداخته شده است. نتایج به دست آمده حاکی از این است که رفتارهای پدر به عنوان سرپرست خانواده و نماد قدرت در خانه در افزایش اعتماد به نفس فرزندان بسیار موثر است.

این پژوهش در پی بررسی اثربخشی آموزش مجازی برتجربه های زیستی معلمان ابتدایی پرداخته است.

یک مطاله کیفی از نوع پدیدار شناسی است که جامعه آماری این پژوهش معلمان مقطع ابتدایی شهر قیدار می باشد. نمونه آماری ،شامل 16 نفرمعلم که 6 نفرخانم و 10 نفرآقا در رده سنی 27تا40سال بامدرک تحصیلی(دکتری،کارشناسی ارشد و کارشناسی) در سال تحصیلی 1400-1399 که روش آموزش آن ها به صورت مجازی ازطریق شبکه الکترونیکی شاد (شبکه آموزشی دانش آموزان) با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند، برای جمع آوری داده ها از روش مصاحبه فردی ساختاریافته تارسیدن به حد اشباع نظری استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از روش کدگذاری موضوعی مورد تحلیل قرار گرفت و یافته ها در قالب کدهای باز، محوری و منتخب سازمان دهی شد.

یافته های حاصل ازتجارب زیسته معلمان دارای 4مقوله اصلی می باشد، که عبارت است از:\"مزایای آموزش مجازی\" که خود دارای5مقوله فرعی(آموزشی، اقتصادی، زمانی،فن آوری،امنیتی)؛\"مشکلات ومحدویت های آموزش مجازی\" دارای 6 مقوله فرعی(آموزشی،اقتصادی،زمانی،فن آوری ،ارتباطی ،کنترل)؛\"راهکارهای مقابله با ابعاد منفی آموزش مجازی\" دارای5 مقوله فرعی(آموزشی،اقتصادی،زمانی،فن آوری ،کنترل)و\"حمایت های لازم جهت ارتقاء کیفیت آموزش لازم\" دارای3مقوله فرعی(آموزشی،اقتصادی،فن آوری) می باشد. به عبارتی آموزش مجازی دارای مزایایی از قبیل تولیدمحتواهای متنوع الکترونیکی، استفاده از روش تدریس معلمان دیگر، استفاده همزمان از آموزش شنیداری و دیداری ولو به صورت مجازی میسرمی باشد و برای آموزش دروس نظری بهره وری وکاربردی ثمربخش دارد.عوامل \"اقتصادی\"، سبب کاهش هزینه های کلاس داری،هزینه ایاب وذهاب و..می باشد و آموزش مجازی به لحاظ عوامل \"زمانی ومکانی \"مقرون به صرفه می باشد و همچنینن دارای محدودیت هایی از قبیل \" آموزشی\"؛ تدریس معلم به شکل منفعل و امکان استفاده اززبان بدن چندان ممکن نمی باشد و همچنین استفاده کنندگان از برنامه الکترونیکی شاد اغلب موارد آشنایی قبلی و دانش فنی لازم را ندارند و آموزش مجازی برای دروس عملی و آزمایشگاهی کاربرد مناسب و ثمربخش ندارد. از نظر\" اقتصادی\"؛برخی دانش آموزان دسترسی به گوشی و تبلت آموزشی و خرید بسته های اینترنتی ندارند.

این پژوهش با هدف، بررسی تاثیر سبک رهبری فضیلت گرا بر ایده های خلاقانه کارکنان ستادی آموزش و پرورش استان کردستان با میانجیگری نقش مدارای اجتماعی انجام پذیرفت. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گرد آوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی با مدل یابی معادلات ساختاری است و ابزار گرداوری داده ها پرسشنامه می باشد. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از پرسشنامه رهبری فضیلت گرا وانگ و هکت(2015)، پرسشنامه ایده خلاقانه سلطانی(1388)، پرسشنامه مداری اجتماعی سیاه کمری(1396)، که روایی پرسشنامه ها با روش اعتبار محتوا و پایایی آن ها با محاسبه آلفای کرونباخ تایید شده است. در پژوهش حاضر روش نمونه گیری: تصادفی طبقه ای نسبی متناسب با حجم جامعه استفاده شده است. جامعه پژوهش کارکنان ستادی اموزش و پرورش استان کردستان به تعداد 284 نفر می باشد و با توجه به جدول گرجسی و مورگان(1970) حجم نمونه 164 نفر از کارکنان انتخاب شده است. در این پژوهش برای بررسی و آزمون فرضیات از نرم افزار معادلات ساختاریpls2 استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد سبک فضیلت گرا و مولفه های ان بر ایده های خلاقانه کارکنان و مدارای اجتماعی تاثیر مثبت و معناداری دارد و همچنین مدارای اجتماعی بر ایده های خلاقانه تاثیر مثبت و معناداری دارد و نهایتا تاثیر نقش میانجی مدارای اجتماعی بر رابطه بین رهبری فضیلت گرا و ایده های خلاقانهتاثیر مثبت و معنادار بود. لذا با توجه به اهمیت رهبری فضیلت گرا پیشنهاد می گردد سازمان ها تلاش لازم جهت افزایش میزان رهبری فضیلت گرا در سازمان را مبذول دارند.

هدف این پژوهش ارزیابی خطاهای دانش آموزان پسر پایه دوم ابتدایی شهر الیگودرز در حل مسایل کلامی جمع و تفریق فرایندی، بر اساس الگوی نیومن است. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان پسر پایه ی دوم ابتدایی شهر الیگودرز در سال تحصیلی 1402- 1401 است، که پنج کلاس به تعداد 150 دانش آموز بصورت تصادفی-خوشه ای برای نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل چهار سوال محقق ساخته است که روایی سوالات با شاخص نسبت روایی محتوایی تایید شد. همچنین پایایی آزمون با ضریب آلفای کرونباخ تایید گردید تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزارspss27 انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که خطای تبدیل در مرتبه اول، خطای پردازش در مرتبه دوم، بعد از آن خطای خواندن در مرتبه سوم قرار دارد. مرتبه چهارم میزان خطا نیز مربوط به خطای درک و درمرتبه آخر خطای رمزگذاری قرار دارد. بین عملکرد دانش آموزان و خطاهای پنج گانه نیومن رابطه معکوس، منفی و معنادار وجود دارد به این معنا که هر چقدر خطاهای دانش آموزان افزایش می یابد عملکرد آنها کاهش پیدا می کند. مقایسه دو به دو نوع سوالات نیز نشان داد که میانگین خطا در سوالات مفهومی و کاربردی نسبت به گروه دیگر سوالات بیشتر بود که بالاتر بودن میانگین خطا در این نوع سوالات، نشان از ضعف دانش آموزان در درک مفاهیم اولیه جمع و تفریق فرایندی داشت.

هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی چالش های فراروی نشاط تحصیلی دختران از دیدگاه دانشجویان دختر است. روش پژوهش کیفی با رویکرد پدیدارشناسانه است. اطلاعات از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری و تحلیل به شیوه تحلیل محتوای تفسیری انجام شد. جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد دشتستان هستند که در سال تحصیلی 1402-1403 مشغول به تحصیل بوده که به شیوه نظری و هدفمند، با توجه به اشباع داده ها 20 نفر از آنان نمونه گیری و مورد مصاحبه ها قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه تحلیل داده ها نشان داد که مهم ترین چالش های نشاط تحصیلی دختران در 4 مضمون کلی با عنوان چالش های فردی 10 زیر مضمون)، چالش های مرتبط با خانواده (7زیر مضمون)، چالش های مربوط دانشگاه و محل تحصیل (6 زیر مضمون)، چالش های مربوط محیط و جامعه (7 زیر مضمون) که مانعی در انگیزه و ارتقای کیفیت و شادکامی تحصیلی هستند و لازم است تا در این رابطه تدابیر و راهکارهای مناسبی اندیشیده شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه تاب آوری، اعتیاد به رسانه های اجتماعی و پریشانی مرگ با میانجی گری اضطراب کرونا در کارمندان بانک ملت شهر مشهد است. این پژوهش به لحاظ هدف بنیادی، به لحاظ روش، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کارمندان بانک ملت شهر مشهد بودند که در سال 1400 در شعب مختلف مشغول به کار بودند. در این پژوهش به روش نمونه گیری خوشه ای و به صورت تصادفی تعداد 175 نفر(39 زن و 136 مرد) به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه تاب آوری(کمبلز و استین،2007)، پرسشنامه اعتیاد به رسانه های اجتماعی(آندریاسن و همکاران،2012)، پرسشنامه اضطراب کرونا(علیپور و همکاران ، 1398)و پریشانی مرگ)دادفر و لستر،2020) استفاده شد و برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر و از دو نرم افزار spss22 وAmos24 استفاده شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر نشان داد بین اضطراب کرونا و پریشانی مرگ، اضطراب کرونا و تاب آوری، اضطراب کرونا و اعتیاد به رسانه های اجتماعی رابطه معنادار در سطح 05/0 > P وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل مسیر نشان داد اثر غیر مستقیم تاب آوری و اعتیاد به رسانه های اجتماعی بر پریشانی مرگ از طریق اضطراب کرونا معنادار است که به ترتیب مقادیر(ضریب تاثیر =064/0-) و (ضریب تاثیر= 041/0) می باشد. به طور کلی، یافته های مطالعه حاضر بیانگر این نکته است که نقش واسطه ای اضطراب کرونا در رابطه بین تاب آوری و پریشانی مرگ و همچنین اعتیاد به رسانه های اجتماعی و پریشانی مرگ در کارمندان بانک ملت شهر مشهد تایید می شود.

هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب فارسی بخوانیم پایه چهارم دبستان بر اساس روش خوانایی گانینگ، ضریب درگیری ویلیام رومی و اهداف یادگیری بلوم بود. جامعه مورد مطالعه کتاب فارسی بخوانیم پایه چهارم دبستان بود. بخشی از کتاب به صورت تصادفی ساده مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار گرد‏آوری اطلاعات، ‏اهداف یادگیری بلوم، موارد تحلیل ویلیام رومی و روش خوانایی گانینگ است. واحد مورد مطالعه دروس کتاب فارسی چهارم دبستان بود، همچنین متن، تصاویر و سوالات کتاب نیز به عنوان واحد تحلیل بررسی شدند. نتایج نشان داد که متن کتاب فارسی پایه چهارم دبستان با ضریب درگیری 11/0متنی غیر فعال است و زمینه یادگیری را فراهم نمی کند، اما ضریب درگیری سوالات با این روش 6/0 بدست‏ آمد که نشان دهنده فعال بودن سوالات کتاب می ‏باشد، همچنین ضریب درگیری تصاویر 4/0 بدست ‏آمد که نشان دهنده فعالیت تصاویر کتاب فارسی بخوانیم پایه چهارم است(بر اساس روش ویلیام رومی250 جمله و 10سوال و 10تصویر تحلیل شد).بر اساس روش گانینگ 300جمله به ‏صورت تصادفی از ابتدا،میانه و انتهای کتاب انتخاب و تحلیل شد (با میانگین35/5) مشخص شد که سطح خوانایی کتاب بالاتر از توانایی دانش ‏آموزان پایه چهارم است. در ادامه پس از بررسی و تحلیل 250جمله و 10سوال به‏طور تصادفی بر اساس روش بلوم مشخص شد که 90%از کل کتاب به حیطه‏ شناختی، 8/8% به حیطه عاطفی و تنها 1/1% از کتاب فارسی بخوانیم پایه چهارم به حیطه روانی-حرکتی اهداف یادگیری بلوم پرداخته است. یافته‏ ها باید در اصلاح کتاب، توجه بیشتر به فعالیت متن، تناسب سطح خوانایی جملات با توانایی های دانش ‏آموزان و همچنین توجه بیشتر به حیطه روانی-حرکتی اهداف یاد گیری بلوم بکار گرفته شود.

هدف این پژوهش، ارایه مدل کاربردی اخلاق حرفه ای بر اساس مولفه های مدیریت اسلامی در نهج البلاغه حضرت علی (ع) جهت مدیران آموزشی مرد و زن مقطع ابتدایی شهرستان امیدیه سال تحصیلی 1401/ 1400 بود. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از حیث ماهیت، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق مدیران آموزشی مرد و زن مقطع ابتدایی شهرستان امیدیه سال تحصیلی 1401- 1400تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و بر اساس جدول کوکران 30 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات دو پرسشنامه اخلاق حرفه ای هیوود (2009) و مدیریت اسلامی مسلح و همکاران (1390) بود. از آمار استنباطی کولموگروف اسمیرنف و آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که همه ابعاد مدیریت اسلامی بر اخلاق حرفه ای مفید بوده است. همچنین بعد تحلیلی بیشترین پیش بینی کننده ی اخلاق حرفه ای مدیران آموزشی زن و مرد مقطع ابتدایی شهرستان امیدیه می باشد. ضریب همبستگی چندگانه برای این متغیر برابر با 547/0=MR و 299/0=RS می باشد که در سطح 001/0P< معنی دار است.

خودباوری یا اعتماد به نفس به انگلیسی Self-confidence یکی از ویژگی های روانی است که شخص در آن به دلیل تجربه های قبلی، به توانایی ها و استعدادهای خود در موفقیت انجام کارها به طور موفقیت آمیز اعتماد و باور دارد. خصوصیت دارا بودن اعتماد به خویشتن، نقش حیاتی در توسعه و پیشرفت و موفقیت فرد دارد. کودکانی ک اعتماد به نفس پایین دارند سرخورده و تحقیر می شوند و اگر به کودکان فرصتی داده بشود تا خود را نشان دهند اعتماد به نفسشان افزایش خواهد یافت. انسان موجودی اجتماعی و نیازمند ارتباط است و برای برقراری ارتباط خوب و موثر به اعتماد به نفس بالایی نیاز دارد، اعتماد به نفس یک نگرش مثبت است که باعث می شود فرد به توانایی های خود اعتماد کند و یکی از فضاهای موثر در میزان اعتماد به نفس فرزندان، فضای خانه و خانواده است. لذا با توجه به اهمیت اعتماد به نفس در مقاله حاضر که از نوع مروری می باشد و برای نگارش آن از کتب، مقالات و پایان نامه های معتبر موجود در حوزه مورد نظر استفاده شده است به بررسی این مورد پرداخته شد نتایج حاصله بیان داشت که عواملی چون :عوامل فردی:بهداشت روانی،انگیزشی و هویت واقعی و عوامل خانوادگی :تعداد فرزندان خانواده، تحصیلات، شغل والدین، موقعیت اجتماعی و... در روند افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان تاثیر مستقیم دارد، زیرا اولین بستری که دانش اموزان در ان رشد پیدا می کنند خانواده است.

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد بر میزان شادکامی و تنیدگی مادران دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه در پاندمی کووید- 19 است. روش پژوهش شبه-آزمایشی با طرح پیش-آزمون و پس-آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مادران دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی دارای اختلال یادگیری ویژه در شهر تبریز، در سال تحصیلی 1402-1401 بودند. نمونه آماری شامل 30 نفر از مادران دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرارگرفتند. هر دو گروه در دو مرحله پیش-آزمون و پس-آزمون با پرسشنامه شادکامی آکسفورد (HOI) و پرسشنامه استرس والدینی (PSI) مورد ارزیابی قرارگرفتند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه، 90 دقیقه ای یک روز در هفته، آموزش فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد را به صورت گروهی دریافت کردند. داده های حاصل از پژوهش از طریق تجزیه و تحلیل کوواریانس چندمتغیره (MANCOVA) و با نرم افزار SPSS-16 مورد بررسی قرارگرفت. سطح معنی داری در کلیه آزمون ها 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها نشان داد، در هر دو متغیر شادکامی و تنیدگی تفاوت معناداری بین گروه آزمایش و کنترل وجود دارد. با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش، آموزش فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد با تاثیر بر انعطاف پذیری شناختی و افزایش پذیرش مادران دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه می تواند در افزایش شادکامی و کاهش تنیدگی آن ها در زمان شیوع پاندمی کووید- 19 موثر باشد.