فهرست مطالب
Journal of Research and Rural Planning
Volume:1 Issue: 2, 2013
- تاریخ انتشار: 1391/11/17
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحه 1ایده اصلی در مقاله حاضر این است که روستا و شهرهای کنونی نمی توانند سکونتگاه های مناسبی برای زندگی با کیفیت فراهم کنند؛ بنابراین، باید به دنبال الگوی جدیدی از سکونتگاه بود تا علاوه بر داشتن سازگاری لازم با نیازها و خواسته های جامعه نوین، زمینه توسعه پایدار و کاهش نبود تعادل در سکونتگاه های شهری و روستایی کنونی را فراهم نماید. این مقاله از نظر روش، مبتنی بر تحلیل مفهومی- نظری و تجربی مسئله با اتکاء به اسناد نظری و آماری و تحلیل کیفی واقع گرا از وضع موجود و آرمانگرا از وضع مطلوب سکونتگاه در ایران است. پایه نظری تحقیق را تجربه 20 ساله محقق در زمینه مطالعات و تحقیقات نظری و عملی، در عرصه شهرها و روستاها تشکیل می دهد. بااین حال، در شکل گیری این ایده رویکرد اجتماعی-اکولوژیک به مسائل جامعه و دیدگاه و روش های توسعه پایدار نقش موثری داشته است. تحلیل مسئله سکونت شهری و روستایی نشان می دهد که در گذار از جامعه سنتی به مدرن یا شبه مدرن، الگوی سکونت نتوانسته است خود را با الگوی زندگی جدید و خواسته های اجتماعی و اقتصادی سازگار کند. این فقدان تطابق بین نیازهای درحال دگرگونی جامعه و الگوی سکونت، ابتدا خود را در مهاجرت بی رویه و شتابان روستایی به شهری و سپس در بروز مسائل و مشکلات شهری نشان می دهد. یافته اصلی تحقیق این است که برای حل مسائل و مشکلات جوامع شهری و روستایی که گاه حل نشدنی به نظر می رسد، باید به دنبال راه حل و الگویی جایگزین بود. به عبارت دیگر، در ارتباط با یافتن الگوی مناسب سکونتگاه برای دست یافتن به معیارهای مناسب زندگی با کیفیت، باید پایان دوگانه انگاری شهر یا روستا و شهر و روستا را اعلام کنیم و به دنبال شکل سومی از سکونت باشیم؛ باید از نگرش های قالبی مرسوم در ارتباط با برنامه ریزی روستایی و شهری فراتر رفت و در راستای بومی سازی، دانش برنامه ریزی، دیدگاه ها و روش های مرسوم را به چالش کشید. نتیجه اینکه الگوی مناسب سکونت که پاسخ گوی نیاز امروز و فردای جامعه باشد، نه شهر و نه روستا است؛ بلکه شکل سومی از سکونتگاه است که بار اجتماعی و کیفیت زندگی در آن، محیطی زیست پذیر و رضایت بخش برای ساکنان خود فراهم می کند.
کلیدواژگان: الگوی سکونتگاه، شهر، روستا، رستاک، سکونتگاه نوع سوم -
صفحه 29ایجاد شهرک های صنعتی در نواحی روستایی با هر هدفی، می تواند در تعدیل مشکلات، تامین اشتغال و درآمد برای روستاییان و نیز رفاه ساکنان روستاهای اطراف موثر باشد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی میزان اثرگذاری ایجاد شهرک های صنعتی بر اشتغال زایی در روستاها و وضعیت شاغلان، به ویژه شاغلان روستایی است. مطالعه حاضر درصدد پاسخ به این سوال است که با اشتغال روستاییان در شهرک صنعتی، چه تغییراتی در سطح زندگی آنان حاصل شده است؟ این تحقیق، بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است که شیوه های جمع آوری اطلاعات در این مطالعه تلفیقی از روش های اسنادی و پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق را شاغلان واحدهای تولیدی شهرک صنعتی به تعداد 56 نفر و کارفرمایان آن ها به تعداد 5 نفر هستنده که به وسیله ابزار پرسشنامه از آن ها پرسشگری به عمل آمد. در این تحقیق مشخص شد که بیش از نیمی از شاغلان روستایی شهرک صنعتی در روستاهای با فاصه 1 تا 5 کیلومتری و حدود 82% در روستاهای با فاصله 15 کیلومتری از شهرک صنعتی سکونت دارند. یافته های تحقیق نشان می دهد که واحدهای تولیدی شهرک صنعتی گرمی زمینه ساز بهبود سطح زندگی شاغلان روستایی نسبت به دوره قبل از اشتغال شده است؛ به طوری که امنیت شغلی، تغییر در وضعیت مسکن، تغییر در الگوی مصرف مواد غذایی و کالاهای بادوام، میزان مشارکت و ادامه زندگی در روستا از پیامدهای بارز شهرک صنعتی بر روی زندگی شاغلان روستایی بوده است.
کلیدواژگان: صنعتی سازی روستاها، شهرک صنعتی، شاغلین روستایی، توسعه نواحی روستایی، شهرستان گرمی -
صفحه 47یکی از عدم توزیع فضایی نامناسب خدمات روستایی در مناطق مختلف مشکلات عدیده ای را بوجود می آورد، که از جمله می توان به عدم سازگاری و توزیع ناعادلانه خدمات با توجه به ظرفیت های موجود اشاره کرد. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق بخش دهدز شهرستان ایذه در استان خوزستان می باشد. هدف مقاله حاضر این است که با استفاده از داده های مکانی موجود از جمله لایه های ارتفاع، شیب، راه ارتباطی، تراکم جمعیت و... مکان یابی بهینه و مطلوب از مراکز خدمات روستایی برای بخش دهدز شهرستان ایذه بصورت پهنه تهیه و ارائه دهد. برای انجام پژوهش، از روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP)، یعنی بصورت مقایسه زوجی و مبتنی بر وزن دهی معیارها در سیستم اطلاعات جغرافیایی شده است. در نهایت الگوی فضایی مناسب برای منطقه مورد مطالعه در زمینه مراکز خدمات روستایی بدست آمد. نتایج نشان داد که پهنه های انتخاب شده دارای وضعیت مطلوبی هستند؛ بگونه ای که 22 روستا در حدود39/168 کیلومتر مربع از مساحت محدوده مورد مطالعه، بعنوان مراکز خدمات روستایی کاملا مناسب هستند؛ دیگر پهنه ها یعنی طبقه مناسب، با مساحت 64/211 کیلومتر مربع و 23 روستا، طبقه نسبتا مناسب با مساحت 74/157 کیلومتر مربع و 20 روستا، طبقه نامناسب با مساحت 05/416 کیلومتر مربع و با 38 روستا و همچنین طبقه کاملا نامناسب منطقه با مساحت 42/463 کیلومتر مربع و واقع شدن 31روستا دارای درجات اهمیت متفاوتی برای مکان یابی هستند. پیشنهاد می شود، که برنامه ریزان نگاه ویژه ای به ایجاد یک سایت اسکان برای روستاهای کم جمعیت و دورافتاده در محدوده مورد مطالعه داشته باشند.
کلیدواژگان: مکان یابی، مراکز خدمات روستایی، تحلیل سلسله مراتبی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، بخش دهدز -
صفحه 71مشارکت زنان را به عنوان نیمی از نیروی کار موجود در جوامع توسعه یافته و درحال توسعه، نمی توان نادیده گرفت. بر اساس گزارش F.A.O به کنگره امنیت غذایی، زنان در دهه اخیر به طور متوسط 50% از تولیدات بخش کشاورزی را برعهده داشتند؛ زیرا آن ها در همه مراحل تولید محصولات کشاورزی و تولیدات دامی و به طور کلی تمامی امور، دوشادوش مردان فعالیت می کنند. هدف از این تحقیق، شناسایی و تعیین نقش زنان روستایی در فعالیت بخش کشاورزی و شناخت عوامل موثر بر میزان مشارکت زنان و نیز موانع مشارکت زنان در بخش کشاورزی است. روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی بوده است و برای جمع آوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را 4200 نفر از زنان روستایی 15 سال به بالای شهرستان فریدون شهر تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده فرمول کوکران 250 نفر تعیین شد. برای تعین اعتبار متغیرهای تحقیق از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برابر با 85% به دست آمد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS، آزمون های آماری t تک نمونه ای و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که زنان روستایی در امور اجتماعی و اقتصادی مشارکت زیادی دارند؛ به گونه ای که از نظر تعامل اجتماعی تقریبا 25% از زنان در تصمیم گیری های مجامع و تشکل ها دارای نقش موثری بوده اند. از بعد اقتصادی بین 250 زن روستایی نمونه تحقیق، 75% در امور زراعی، 63% در بخش دامداری، 48% در بخش صنایع دستی، 32% در بخش تولید گلخانه ای، 76% در بخش پرورش ماکیان، 45% بخش در پرورش زنبورعسل و 71% در بخش پرورش ماهی قزل آلا مشارکت داشته اند. همچنین، میانگین مشارکت زنان با استفاده از روش t تک نمونه ای برابر با 1/3 است که نشان دهنده سطح مشارکت متوسط تا زیاد است. علاوه براین، بین متغیرهای تعداد دام، میزان مالکیت، شرکت در کلاس های آموزشی، بعد خانوار و سن با میزان مشارکت رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. مهم ترین موانع مشارکت زنان نیز وضعیت تاهل، ممانعت مردان و تخصصی نبودن آموزش ها بوده است.
کلیدواژگان: مشارکت زنان - اقتصاد روستایی - زنان روستایی، بخش کشاورزی، شهرستان فریدونشهر -
صفحه 89
کیفیت زندگی و ابعاد آن هدف توسعه محسوب می شود. مقوله توسعه که از امکانات اولیه مادی گرفته تا وضعیت آرامش روانی، پهنه وسیعی از زندگی فرد را دربرمی گیرد. هدف توسعه در سطوح محلی، ملی و بین المللی بهبود کیفیت زندگی است و آینده بشر متکی بر درک بهتر سازه هایی خواهد بود که بر کیفیت زندگی تاثیرگذارند؛ بنابراین، پژوهش در مورد کیفیت زندگی، در پیش برد برنامه های توسعه پایدار در مناطق روستایی انکارنشدنی است؛ براین اساس، هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر رفاه و سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی در مناطق روستایی شهرستان بویراحمد بود. این تحقیق به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه صورت پذیرفت. کارشناسان، روایی صوری و محتوایی پرسشنامه را تایید کردند و پایایی آن نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ از 65/0 تا 77/0 برای متغیرهای گوناگون به دست آمد. جامعه آماری پژوهش، سرپرستان خانوارهای روستایی شهرستان بویراحمد بودند که با استفاده از نمونه گیری خوشه ایچندمرحله ای، 223 نفر از سرپرستان خانوارهای روستایی این شهرستان انتخاب و مطالعه شدند. نتایج نشان داد که از نظر کیفیت زندگی، خانوارهای مورد مطالعه به چهار دسته کیفیت زندگی پایین، متوسط، خوب و عالی تفکیک شدنی هستند. افزون برآن، یافته ها حاکی از آن بود که بین کیفیت زندگی و سرمایه اجتماعی رابطه معنی داری وجود ندارد؛ حال آنکه کیفیت زندگی رابطه معنی داری با رفاه اجتماعی داشت. طبق نتایج تحلیل رگرسیون، متغیرهای تعداد اعضای خانوار، اراضی تحت مالکیت و رفاه اجتماعی بیش از 7/45% از تغییرات واریانس در کیفیت زندگی را تبیین می کنند.
کلیدواژگان: کیفیت زندگی، سرمایه اجتماعی، رفاه اجتماعی، توسعه روستایی، بویراحمد -
صفحه 113توسعه پایدار و مستمر هر کشوری وابسته به پایداری نظام کشاورزی است. بنابراین دست یابی به یک نظام کشاورزی پایدار، یکی از سیاست های مهم بخش کشاورزی کشورها است. پایداری نظام کشاورزی به عوامل متعددی بستگی دارد. بررسی و شناسایی این عوامل می تواند در تدوین سیاستها و راهبردهای کشاورزی پایدار نقش مهمی ایفاء کند. هدف این پژوهش، شناسایی و ارزیابی عوامل موثر بر پایداری نظام کشاورزی است که به صورت مطالعه موردی در مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان مینودشت صورت گرفته است. روش تحقیق در این بررسی از نوع توصیفی- تحلیلی و پیمایشی بوده که با استفاده از جمع آوری داده ها از طریق روش های میدانی بدست آمده است. جامعه آماری این تحقیق سرپرستان خانوارهای تمامی روستاهای بخش مرکزی شهرستان مینودشت می باشد که با استفاده از فرمول کوکران نمونه ای به حجم 194 نفر از بین آنها به صورت تصادفی انتخاب شده و با ابزار پرسشنامه مورد مطالعه قرار گرفته اند. به منظور سنجش ضریب اعتبار پرسشنامه آزمون پیش آهنگی انجام گرفت که ضریب اطمینان آلفای کرونباخ آن بیش از 79/0 درصد بدست آمد. نتایج حاصل از طریق تجزیه و تحلیل های آماری در نرم افزار SPSS نشان می دهد پنج عامل حمایت های خدماتی- زیربنایی، عملیات زراعی پایدار محور، اجتماعی- مشارکتی، اکولوژیکی و اقتصادی قادرند بیش از 58 درصد از واریانس پایداری نظام کشاورزی را تبیین کنند که توجه به این عوامل در برنامه ریزی ها ضروری به نظر می رسد. واژه های کلیدی: عامل ها، پایداری، نظام کشاورزی، مناطق روستایی، بخش مرکزی شهرستان مینودشت.کلیدواژگان: عامل ها، پایداری، کشاورزی، مناطق روستایی، مینودشت
-
Page 1The main idea of this paper is that the present rural and urban settlements could not provide proper settlement for living. It is necessary to seek for a new pattern of settlement that is compatible with the needs and demands of modern societies and also could provide for sustainable development and redress the imbalance in the current rural and urban settlements. The rural and urban settlements issue analysis shows that transition from traditional to modern society led to settlement patterns that could not be adapted to new life patterns and socio-economic needs of people. The current state of rural-urban settlements and one-sided and center-oriented flows of population to the highest level of hierarchical settlement are all indicative of issues of our national society. They imply the imbalance in settlement systems and ineffectiveness of the efforts of planners and decision makers in the development of rural and urban settlements. It seems that our society is facing a serious crisis. A critical social problem that would bring about more inefficiency، inequality and instability that leads to regional inequity and slow national development. Many villages and small town are becoming empty of population due to rural-urban migration، and the few remaining villages and towns are facing the identity crisis. The persistence of the situation forced urban and regional planers to look for new plans and ways leading them out of the settlement crisis. The main finding of this study was that to solve the rural and urban problems، we should turn to alternative solutions. The alternative solution is a third kind of settlement that we call it «Rostak».Keywords: Settlement pattern, City, Village, Rostak, Third kind of settlement
-
Page 29Industrial towns with whatever purpose، can reduce the problems in rural areas، providing employment and income for rural people and the welfare of the inhabitants of the surrounding villages to be effective. Evaluation of the impact of the creation of industrial zones and rural employment status of workers، especially rural workers، the main objective of this research. This study seeks to answer the question that rural employment in the industrial town، what changes have been made in their lives? Based on the study of the nature and method of application and descriptive - analytic study. Study population and the Industrial Park units they are employed. Data collected by questionnaire (n = 56 active employees and 5 Client). The study found that in terms of location، more than half of employed rural industrial estate location، within 1 to 5 km in rural areas and about 82 percent live in villages within 15 kilometers Industrial Estate. The results show it is effective hot industrial estate in quality of life of rural workers in the previous period of employment in the industrial town. Job security، changes in housing conditions، changes in the pattern of food consumption and durable goods continued to live in the villages of content and consequences of major industrial town on the rural workers. Also working in the industrial zone، has increased the use of durable consumer goods among rural residents. More importantly، housing ownership of rural workers in the industrial zone in the pre-employment showed that 82. 1% of parents and 12. 5 percent have a home. in terms of employment، 58. 9% of parents living at home and living in a private home by 37. 5 percent. Thus، in the industrial zone led to reduced levels of paternal homes and private homes to be added to the amount.Keywords: rural industrialization, industrial towns, rural employment, rural development, Germi downship
-
Page 47The inappropriate space distribution of rural services causes many problems، including loss of adoptness، and unfair distribution of services according to the existing capacities. In this research، the studied region is “Dehdez” zone of “Izeh” province،”Khuzestan” state. The goal of the present paper is to prpvide an optimal and ideal location finding of rural services centers in Dehdez zone، Izeh province، in the from of a flat، using available place data such as height layers، gradient، communicative roads، population density،etc. To operate the research، we have utilized Analytic Hierarchy Process (AHP). (i. e. two by two comparison، based on criterias weighting in geographical information system). Eventually، an appropriate space paradigm for the studied region about the rural services centers was gained. The results showed that the selected flats had ideal situations، since 22 villages with an extent of around 168/39 km2، are considered as fally appropriate rural services centers. Other flats including appropriate class with an extent of 211/64 km2، having 23 villages، relatively appropriate class with an extent of 157/74 km2، having 20 villages، inappropriate class with anextent of 416/05km2، having 38 villages، and also the fully inappropriate class of the region with an extent of 463/42 km2، and also the presence of 31 villages in it are of different amounts of importance in location finding. It is proposed that planners have a special view on making a settlement site for under populated and far-off villages in the studied scope.Keywords: Location finding, Rural services centers, Analytic Hierarchy Process, Geographical information system, Dehdez zone
-
Page 71The purpose of this study was to identify and determine the role of rural women in agricultural activities and to identify factors influencing women''s participation in these activities are. Research methods - descriptive and analytical survey is used to collect information and library studies. Statistical study of 4200 rural women above 15 years of city form and volume samples using the formula Fereydoun Cochran 250 was determined. Cronbach''s alpha coefficients were used to determine the validity of research variables، the amount equal to 85%، respectively. SPSS statistical software for data analysis of one sample t tests and Pearson correlation coefficient was used. The results showed that rural women involved in agriculture have the highest participation in agricultural activities and is raising poultry. Average participation of women using one sample t equal to 3/1، which indicates moderate to high levels of participation. The correlation between the number of livestock، the amount of property، participation in educational programs، family size and age there is a significant positive relationship with turnout. The main barrier to women’s participation as well as marital status، preventing men and specialized training is not. The results showed that rural women involved in agriculture have the highest participation in agricultural activities and is raising poultry. Average participation of women using one sample t equal to 3/1، which indicates moderate to high levels of participation. The correlation between the number of livestock، the amount of property، participation in educational programs، family size and age there is a significant positive relationship with turnout. The main barrier to women’s participation as well as marital status، preventing men and specialized training is not.Keywords: women's participation_the rural economy_rural women_the agricultural sector – Fereidoonshahr district
-
Page 89
the most common and probable starting point in the literature for definition of Quality of Life (QoL) was generally attributed to a warning that the area would be full of confusion and complexity. The study results showed that QoL of rural households can be categorized into three main groups: low، medium، and high. Besides، it suggests that there is no significant relationship between the QoL and social capital but the relationship between QoL and well-being was significant. Furthermore، the results of this study suggest that social capital is not important and therefore، play no role in improving the QoL. In addition، investment in social capital was expected not only to raise the standards of living، but also to improve the QoL. Also، the regression model results showed that among the variables postulated in the model; the number of family members، farmlands، and well-being were the most important determinants to predict the QoL of rural households and was able to explain 45. 7 percent of variability in the rural QoL. Therefore، the improvement of well-being can improve QoL. Based on the research findings، the following suggestions were made: Since income is an important determinant of QoL، more emphasis on education of rural people with regard to job skills and opportunities in different sectors especially in agriculture and handicraft industries through Jihad-e-Agriculture Organization are recommended. Given the low level of education in rural areas of Boyer-Ahmad، providing and increasing equipment and instruments for education and training purposes such as school، books، extension houses، cultural centers، and libraries are suggested. and etc.
Keywords: Quality of life (QoL), Social capital, Well, being, Rural development, Boyer, Ahmad -
Page 113Sustainable and continuous development of each country is depended to Sustainable of agricultural system. Therefore achieving Sustainable agricultural system is one of the important policies of each country agriculture section. The sustainability of agricultural system depends on many factors. The knowledge of these factors can play an important role in compiling the policies and strategies of agriculture. The main purpose of this research is recognition and assessment of effective factors on sustainability of agricultural system which has been done as a case study in rural area of central district of Minoudasht township. The method of this research is a descriptive and survey one which has been performed by gathering data through field research. The statistical sample consisted of the heads of rural households all of the villages of central district of Minoudasht township، randomly selected and through the use of Cochran''s formula amounting 194 cases and have been studied by the questionnaire. In order to measurement of reliability coefficient the questionnaire was performed scout test that the Cronbach alpha coefficient was more than 0. 79 percent. The results of statistical analysis in SPSS software show that that five factors of service –infrastructure supports factor، agent –based sustainable agricultural operations of axis، social –collaborative، ecological and economic are able more than more than 58 percent of the variance to explain the sustainability of agricultural system that in the planning، paying attention to this factors seem necessary.Keywords: Factors, sustainability, agricultural system, rural areas, central district of Minudashat County
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.