ماهنامه پیام سبز
پیاپی 112 (آبان و آذر 1392)

افزایش جمعیت و گسترش شهری شدن و زندگی ماشینی، فشارهای جسمانی و روانی فراوانی را بر شهروندان وارد می کند. برای فرار از چنین فشارهایی، تعداد کثیری از جمعیت ابر شهرهایی چون تهران به سمت مناظر طبیعی اطراف شهر سرازیر می شوند. گردشگری انبوه که به واسطه عدم برنامه ریزی و ضعف مدیریت گسترش می یابد، با بهره گیری ناآگاهانه از طبیعت همراه است. عدم آگاهی از نوع و حجم بهره برداری از منابع باعث می شود که مناظر طبیعی–و فرهنگی– به سرعت با خطر جدی تخریب و نابودی مواجه شوند. تنگه واشی دره ایست در نزدیکی تهران که منظر طبیعی و فرهنگی آن از جذابیت های زیادی برای شهروندان برخوردار است. ترکیب دارایی های طبیعی– آبشار و رودخانه –و دارایی های فرهنگی– کتیبه تاریخی و منظر روستایی– و نزدیکی آن با کلانشهر تهران، این منطقه را در معرض هجوم انبوه گردشگران قرار داده و با توجه به عدم وجود برنامه های اندیشیده و همچنین ضعف مدیریت، س یر قهقرایی منابع ارزش مند طبیعی و فرهنگی تنگه واشی آغاز شده و زیستگاه ها، مناظر طبیعی و مناظر کشاورزی منطقه به تدریج به یک زباله دان بزرگ تبدیل می شود. بی توجهی به این فرایند، تخریب کامل دارای ی های طبیعی و فرهنگی منطقه را به دنبال خواهد داشت. در مقاله حاضر با به کارگیری مدل DPSIR عوامل تغییر و تخریب مناظر طبیعی و فرهنگی در محیطکوهستانی و شکننده تنگه واشی مورد مطالعه قرارگرفته است.

این پژوهش در صدد بررسی وضعیت توسعه گردشگری و شرایط حاکم بر آن در شهر بوشهر به شیوه علمی و با استفاده از مطالعات میدانی است، تا با آگاهی به مجموعه تاثیرات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی در این بخش اقدامات و راهکارهای عملی جهت پی شبرد تاثیرات مثبت آن در محدوده مورد مطالعه فراهم گردد. نوع تحقیق این پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی و به منظور ارزیابی سوا لها این پژوهش از نرم افزار آماری spss استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که هرچه مدیران شهری دارای تحصیلات، تجربه، تخصص مرتبط با امور گردشگری و همچنین بومی باشند، گردشگری شهر بوشهر به سمت پایداری بیشتری خواهد رفت. از نظر جامعه آماری پژوهش سواحل شهر بوشهر از لحاظ برخورداری از امکانات و خدمات گردشگری ساحلی در وضع نامناسبی قرار دارد. همچنین رابطه آماری مستقیمی بین کاربری اراضی ساحلی و میزان مشارکت مردم امور مرتبط با گردشگری و اوقات فراغت در شهر بوشهر وجود دارد، یعنی کاهش میزان مشارکت مردم در امور مرتبط با گردشگری و اوقات فراغت در شهر بوشهر، بر کاربری اراضی ساحلی این شهر تاثیر مستقیم گذاشته است.