سکولاریسم در طول حیاتش تطوری را طی کرده است. همچنان که اسلام در طول حیاتش تطور داشته است. روزگاری اسلام فقط مفهوم بود. بعد تبدیل به گزاره و سپس تبدیل به تئوری و بعد از آن به نظام بدل شد و بر این باوریم که در آینده بدل به تمدن خواهد شد.

سکولاریسم نیز دارای سیری بوده است. ممکن است در ابتدا یک عهد بوده باشد و زمانی تبدیل به مکتب یا دین یا جهان بینی و در نهایت بدل به یک برنامه زیستی و حیاتی شده باشد. با وجود این برخلاف برخی اساتید بر این باور نیستم که سکولاریسم از هبوط انسان آغاز شده است. جریان شرک و الحاد در تاریخ دارای تفاوت ماهوی با جریان سکولاریسم در عصر ماست. بی شک جریان سکولاریسم یک