در آیات نوزده گانه سوره بقره که حال مو منین و کفار و منافقین را بیان می کند، از اوصاف معرف تقوی، تنها پنج صفت را ذکر می کند، و آن عبارت است از ایمان به غیب، و اقامه نماز، و انفاق از آنچه خدای سبحان روزی کرده، و ایمان به آنچه بر انبیای خود نازل فرموده، و به تحصیل یقین به آخرت، و دارندگان این پنج صفت را باین خصوصیت توصیف کرده: که چنین کسانی بر طریق هدایت الهی و دارای آن هستند. متقین دارای دو هدایتند: آیات مورد بحث می فهماند متقین دارای پنج صفت نامبرده نشده اند، مگر به هدایتی از خدای تعالی، آن گاه قرآن خود را عامل هدایت متقین معرفی می کند (لاریب فیه هدی للمتقین). از این نکته مکشوف می شود که هدایت قرآن، غیر آن هدایتی است که منجر به بروز اوصاف می گشت، و نیز می فهمیم که متقین، دارای دو هدایتند، یک هدایت اولی که به خاطر آن متقی شدند، و یک هدایت دومی که خدای سبحان به پاس تقوایشان به ایشان کرامت فرمود. هدایت اول متقین از سلامت فطرت و هدایت دوم از ناحیه قرآن و فرع بر هدایت اول است و کوتاه سخن آنکه: متقین میان دو هدایت واقعند، همچنان که کفار و منافقین میانه دو ضلالت قرار گرفته اند، و هر سه طبقه از دو خصیصه خود، یکی را یعنی اولی را خودشان داشته اند، و دومی را خداوند به عنوان جزا بر اولیشان اضافه کرده است. و چون هدایت دومی متقین به وسیله قرآن صورت می گیرد، معلوم می شود هدایت اولی قبل از قرآن بوده، و علت آن سلامت فطرت بوده است (و اما اینکه چرا بعضی فطرتشان سالم است، و بعضی نا سالم، و آیا علت تامه آن وراثت و خوبی و بدی پدر و مادر و شیر و امثال آنها است، و یا علت تامه اش خود انسان است؟ در پاسخ می گوییم هیچ یک از اینها علت تامه نیست، ولی همه آنها به مقدار اقتضاء اثر دارد.