در ادبیات محاوره ای این عبارت کاربرد فراوانی دارد: «ذکر خیرتان بود.» گاهی شنونده در برابر این سخن می پرسد: «شما دفاع کردید؟» به بیان دیگر از این عبارت معنایی به ذهن می آید که هم خیر است و هم شر. اما درو اقع ذکر، جز خیر نیست. مثلابه روضه ای که در مراسم دینی خوانده می شود، می گوییم ذکر مصیبت و به خواننده و گوینده این محافل می گوییم ذاکر اهل بیت. در تاریخ ادبیات و فرهنگ ایرانی کاربرد ذکر سابقه ای طولانی دارد و آثاری ادبی- عرفانی با عنوان تذکره نوشته اند و به بسط و شرح زندگی شاعران و بزرگان ادب و اندیشه پرداخته اند. در تذکره ها هر چند از تاریخ هم سخن می رود، اما تاریخ محض نیست و ذوقیات مولف نیز